Đây là các món ăn rất độc đáo không nên khách du lịch nào cũng đã được thưởng thức khi đến Hà Giang. Ẩm thực là một phần đặc sắc tạo nên vẻ đẹp một vùng văn hóa giàu truyền thống lịch sử. Hãy xem các món ăn dưới đây để bạn không bỏ lỡ bất kì món ăn nào khi đến với Hà Giang nhé.
Đậu xị
Đậu xị là món ăn từ Trung Quốc du nhập vào, các người Hoa sang sinh sống tại đây làm món ăn này và phổ biến rộng rãi với người dân vùng cao. Làm đậu xị rất nhiều công đoạn, trước hết nên chọn được hạt đậu tương to, vàng đều và phơi khô. Các nguyên liệu làm nên đậu xị có, ớt chỉ thiên khô, hạt tiêu rừng, lá Hức (loại lá chỉ có trong rừng to bằng bàn tay mặt có lông trắng mịn mặt còn lại không lông màu xanh mượt), vỏ cam khô và muối, rượu…tùy từng nhà có khẩu vị khác nhau thì nguyên liệu sẽ khác nhau nhưng căn bản là nên có đậu tương, ớt, gừng hạt tiêu, rượu trắng.Hạt đậu tương rang khô để hạt tách đôi, sau đó ninh dừ vớt ra ráo nước trộn đều cùng với các nguyên liệu trên. Đậu xị được ủ trong chum đậy kín tầm 2 tuần là có thể ăn được, có các gia đình để khoảng 1 tháng. Đậu xị được chế biến với thịt ba chỉ, tóp mỡ, bì lợn hoặc chỉ nên đun sôi là có thể ăn được. Đậu xị thường ăn vào mùa đông lạnh, vì có vị cay và thịt mỡ nên ăn rất ngon. Khi có món đậu xị đưa cơm ngày lạnh nồi cơm nhà bạn sẽ hết rất nhanh đấy. Một bát con đậu xị có giá 5 đến 10 ngàn đồng.
Thắng dền
Thắng dền thoạt đầu nhìn sẽ giống món bánh trôi tuy nhiên khi thưởng thức sẽ có vị khác biệt với bánh trôi đấy. Thắng dền được nặn từ bột gạo nếp nương, ở trong có nhân đường hoặc đậu xanh, thắng dền được ăn cùng với nước dùng gồm có đường, nước gừng. Sau đó rắc một chút lạc vừng rang chín và thưởng thức. Đây là món ăn rất đắt hàng vào mùa đông, khi trời tối rét mà được ăn thắng dền nước gừng thì còn gì bằng. Nó sẽ làm ấm người rất nhanh đấy. Bạn có thể ăn thắng dền tại các cửa hàng bán ở vỉa hè vào buổi tối ở các huyện như Đồng Văn, Quản Bạ, Mèo Vạc. Một bát thắng dền có giá từ 5 đến 10 ngàn đồng.
Rêu nướng
Rêu nướng là món ăn đặc trưng của dân tộc Tày, rêu nướng không chỉ là món ăn thông thường mà còn có tác dụng lưu thông khí huyết, giải nhiệt, ổn định huyết áp và tăng cường sức đề kháng rất tốt. Theo kinh nghiệm được truyền lại từ nhiều đời của người Tày, khi đi tìm rêu nên chọn các bãi rêu lớn, bởi ở đó rêu vừa nhiều, vừa ngon. Rêu tươi đem về được vò đập thật kỹ cho sạch nhớt phù sa, sau đó có thể chế biến thành nhiều món. Khi vớt rêu, nên đứng ở dưới suối để vớt. Nước cứ chảy từ trên xuống lấy tay quơ ngang, các mẫu nào non nhất thì lấy. Rêu chỉ sống trong 7 ngày, tức là khi nó mọc lên 3-4 ngày là nên vớt ngay nếu để quá 7 ngày nó trở thành màu trắng bệnh không ăn được nữa. Rêu thường có theo màu và ở các bãi rêu lớn bởi thế món ăn này không nên lúc nào cũng có. Rêu khi rửa sạch thì được trộn với sả, gừng, muối, hạt tiêu rồi gói vào lá dong nướng trên bếp. Ngoài món rêu nướng rêu có thể nấu với nước xương hầm, nước luộc gà. Nhiều gia đình bảo quản rêu bằng phương pháp treo trên gác bếp, khi có khách quý thì mang ra chiêu đãi. Nếu bạn lên vùng cao được thưởng thức món ăn từ rêu thì rất may mắn đó.
Mật ong bạc hà
Mật ong bạc hà là thứ đặc sản của Huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang. Được gọi là mật ong bạc hà vì các con ong thường hút mật ở các bông hoa bạc hà rồi chiết ra thứ mật ong mang đậm hương vị loài hoa này. Cứ độ tháng 9 âm lịch là mùa hoa bạc hà nở rộ nhất và cũng là thời điểm ong đi lấy mật nhiều nhất. Trong khoảng thời gian này các người thợ nuôi ong nên đặt tổ gần các ruộng hoa, các nơi có hoa nở nhiều. Vì là hoa mọc tự nhiên nên các tổ ong được đặt ở các khe đá tai mèo tại các ngọn núi cao. Mật ong bạc hà rất quý vì quá trình phân phối ra mật ong khá vất vả, hơn nữa mùi vị bạc hà rất đặc trưng, không miền nào có được. Bạn có thể mua mật ong tại nhà các người dân tự nuôi ong với giá từ 350 đến 400 ngàn đồng 1 lít. Mật ong là thứ thuốc để chữa bệnh và làm đẹp rất hữu hiệu, hãy tranh thủ có được thứ mật ong nguyên chất thơm ngon này nhé.
Thịt lợn cắp nách
Người dân vùng cao Hà Giang nuôi lợn hoàn toàn bằng các thức ăn tự nhiên, họ nấu cám cho lợn ăn bằng dây khoai lang, cây chuối, bột ngô và thức ăn thức ăn thừa gia đình. Lợn nuôi đến lứa sẽ cắp nách mang ra chợ bán, nhiều người thích thịt lợn cắp nách bởi thịt rất thơm, chắc mà lơn không già quá. Lợn cắp nách ngon nhất lafkhi được quay trên bếp than cả con, bên trong con lợn được ướp lá mắc mật và gia vị. Ngoài ra thịt lợn cắp nách được chế biến thành thịt nướng, thịt lợn hấp chấm với mắm tôm, thịt lợn xào lăn với riềng mẻ, thịt lợn nấu dựa mận, lòng dồi heo… Thịt lợn rất thơm và chắc, đó là điều đặc biệt riêng của thịt lợn cắp nách.
Rau cải cay
Rau cải cay vùng cao làm rất đơn giản, món ăn này đặc có vị chua cay rất đặc trưng mà không nên gia vị. Vào mùa rau cải thì đây là món ăn được người làm nhiều nhất. Ngồng cải rửa qua với nước rồi trần qua nước sôi, sau đó cho vào xô hoặc chậu ngâm với nước ấm đậy kín. Sau 1 đến 2 ngày là có thể ăn được, khi mở nắp ra bạn sẽ thấy ngay vị cay xộc lên mặt. Chế biến ngồng cải rất đơn giản, ngồng cải được tách lá, phần ngọn được bóc vỏ rồi thái nhỏ bằng đốt ngón tay, khi xào nêm thêm muối và bột ngọt cho vừa ăn. Món ăn này giúp giữ nhiệt cơ thể rất tốt bởi vị cay nồng của nó, vị chua giúp giảm độ ngấy của các món dầu mỡ. Khi biết phương pháp làm bạn có thể làm tại nhà. Nó dễ hơn làm kim chi hay dưa muối rất nhiều.
Mèn mén
Mèn mén được làm từ hạt ngô đã già. Có thể nhiều người chưa biết đến thứ món ăn thú vị này. Sau mỗi mùa ngô thì mèn mén là món chính trong các gia đình người Mông và được bán ở ngoại trừ chợ với giá 10 đến 15 ngàn đồng một bát tô phở. Mèn mén được làm rất kì công, đầu tiên nên xay nhỏ hạt ngô ra thành bột sau đó hấp phương pháp thủy, vừa hấp vừa nên rưới thêm nước cho mèn mén chín đều mà không bị khô quá. Trong khi hấp cũng để lửa nhỏ như vậy mèn mén mới ngon và thơm, người Mông thường ăn mèn mén với canh rau cải, canh thịt, tẩu chúa. Mèn mén trở thành thứ lương thực chính trong bữa ăn hàng ngày như cơm trắng vậy. Khi ăn mèn mén nên ăn miếng nhỏ, khi ăn không nên nói chuyện nếu bạn không muốn bị nghẹn.
Có thể bạn thích:
