Để kết thúc một năm, chuẩn bị đón chào những ngày năm mới, các gia đình người Việt thường tổ chức một bữa cơm cuối năm gọi là Lễ Tất niên và thực hiện nghi lễ cúng vào chiều 30 Tết. Và nếu bạn đang thắc mắc về cách tổ chức và bày biện cho lễ cúng tất niên hàng năm tại gia đình như thế nào thì hãy cùng TopChuan.com tìm hiểu thông qua bài viết sau nhé!
Bài cúng tất niên
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.-
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ …………….. (1)
Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm …………..(2)
Tín chủ (chúng) con là:……………………………………………………………………….Ngụ tại:…………………………………………………………………………………………..
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Hôm nay là ngày 30 tết chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên địa Tôn thần, phụng hiến tổ tiên, truy niệm chư linh. Theo như thường lệ tuệ trừ cáo tế cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật phù hộ cho toàn gia lớn bé trẻ già cẩn trọng hạnh phúc luôn luôn mạnh khoẻ, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hoà thuận.
Nam Mô A-di-đà Phật (cúi lạy).
Nam Mô A-di-đà Phật (cúi lạy).
Nam Mô A-di-đà Phật (cúi lạy)
Thời gian cúng tất niên
Lễ Tất niên tại gia thường được tiến hành vào chiều 30 Tết. Tuy nhiên cũng có nhiều gia đình vì điều kiện thời gian, công việc mà họ thường tổ chức vào các ngày trước đó, 29, 28, 27 âm lịch… Trước khi tiến hành lễ này, các gia đình đều phải lau chùi, trang hoàng bàn thờ Phật, bàn thờ Tổ tiên với mâm ngũ quả, hương, hoa tươi, đèn nến đầy đủ. Sau đó trang hoàng nhà cửa với cành đào, hoa mai, chậu quất,… Sau khi công việc chuẩn bị cho gia đình một cái Tết đầm ấm, thiêng liêng vui vẻ hoàn tất thì gia chủ phải chuẩn bị mâm cỗ cúng tất niên.
Ngày nay, lễ cúng tất niên không chỉ được tiến hành trong gia đình mà nhiều cơ quan, nhóm hội cũng tổ chức cúng tất niên và mở tiệc tất niên, tổng kết năm cũ. Tất niên cũng được hiểu rộng rãi hơn, ngày ăn uống tất niên cũng không chỉ là ngày cuối cùng của năm nữa, mà là những ngày giáp Tết, khi các cơ quan bắt đầu được nghỉ lễ.
Ý nghĩa của cúng tất niên
Tất niên còn gọi là lễ Tất niên hay tiệc Tất niên được xem là một nghi thức nhằm đánh ẩn kết thúc 1 năm và chuẩn bị bước sang năm mới. Đây luôn là phong tục tập quán lâu đời và mang nét đẹp văn hóa suốt hàng trăm năm qua.
Cứ thường niên, vào chiều ngày 30 Tết, lễ tất niên lại được tiến hành ở tất cả mọi gia đình. Vào ngày này, mọi người thường quây quần bên nhau, tổ chức tiệc mừng, văn nghệ, để tổng kết cũng như nhìn lại 1 năm đã qua, cùng đón giao thừa và mừng năm mới. Trong bầu không khí nóng áp cúm và tràn ngập niềm vui, các thành viên trong gia đình cùng nhau nhìn lại 1 năm tất bật học tập, làm việc và chạy đua với cuộc sống, rồi cùng nói về những chuyện vui trong năm hay những dự định năm mới, động viên nhau vươn lên, nỗ lực hơn.
Bên cạnh đó, cúng Tất niên cũng thể hiện một nếp sống tâm linh của người Việt. Sau 1 năm làm ăn uống vất vả, vào những ngày cuối năm, mọi người đều dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, tươm tất để cúng tất niên và chuẩn bị đón Tết.
Cách bày biện mâm cúng tất niên
Vào ngày 30 Tết, mỗi gia đình cần chuẩn bị hai mâm cúng bao gồm: một mâm cúng tất niên và sau đó là ăn uống tối, còn một mâm khác chuẩn bị cho cúng giao thừa. Người đàn ông lớn tuổi nhất trong nhà thắp hương và đọc văn khấn, rồi các thành viên khác làm lễ vái. Nội dung chủ yếu chính là mời thần linh, gia tiên về ăn uống Tết cùng gia đình. Mặt khác, để cho đối kháng giản hơn, nhiều gia đình gộp chung lễ cúng tất niên với lễ cúng giao thừa.
Tùy từng vùng miền mà mâm cũng tất niên ở mỗi gia đinh sẽ có cách bày biện khác nhau, mang đặc trưng riêng cho vùng miền ấy và tất cả đều được chuẩn bị thịnh soạn hơn ngày thường.
- Miền Bắc hay có canh móng giò hầm măng, miến lòng gà, xôi, bánh chưng, nem, giò lụa, giò xào…
- Miền Trung hay có bánh chưng, bánh tét, giò lụa, gà bóp rau răm, thịt heo luộc, giá chua…
- Miền Nam hay có bánh tét, canh măng, thịt kho tàu, gỏi tôm thịt, nem, chả giò…
Dù cho cách bày trí mâm lễ cúng ở mỗi nhà mỗi khác nhưng chung quy lại thì cỗ cúng (mặn hay chay) nên đặt ở dưới cái bàn con bên dưới. Trên bàn thờ chính chỉ để hoa tươi, quả tươi cùng một ít tiền vàng mã mang tính tượng trưng. Ngoài ra, chúng ta cũng có thể đặt bánh chưng, xôi, chè trên bàn thờ chính. Không nên cắm “cành vàng lá ngọc” (hàng mã) lên bàn thờ vì điều này được cho là có chứa nhiều trường khí âm bất lợi.
Mâm ngũ quả dành cúng gia tiên nên chọn các loại hoa quả thông dụng, ăn uống được, đẹp mắt và nhất định phải là hoa quả vừa đủ chín có thể ăn uống được. Hoa quả xanh, hoa quả giả (bằng nhựa) tuyệt đối không được dùng cúng gia tiên. Ngoài ra, chúng ta cũng nên lưu ý mâm ngũ quả không đặt trước chính giữa bát hương vì chắn mất trục khí chính, mà nên để ở hai bên.
Đối với hoa bày trên bàn thờ cũng vậy, không dùng hoa giả, hoa nhựa mà phải là hoa tươi. Nhiều người hay lấy câu “miễn thành tâm là được” để ngụy biện, khi thực hiện lại chạy theo hình thức, khoe mẽ với người ngoài mà không chú trọng đến chất lượng của hoa quả để thờ cúng, đây là một điều tối kỵ, nhất là đối với lễ cúng tất niên.
Có thể bạn thích:
