Tạo hứng thú cho người học luôn là một vấn đề quan trọng trong hoạt động dạy – học. Bởi vì dạy – học là hoạt động phức tạp, trong đó chất lượng, hiệu quả phụ thuộc vào chủ thể nhận thức là người học. Và hôm nay trong bài viết này, TopChuan.com xin giới thiệu đến bạn các biện pháp gây hứng thú cho học sinh theo từng môn để tránh trường hợp nói chuyện trong giờ học.
Biện pháp gây hứng thú cho học sinh trong môn khoa học
Hướng dẫn chuẩn bị bài và đồ cùng học tập: Chẳng hạn cho học sinh đọc và trả lời câu hỏi ở sách giáo khoa, sưu tầm tư liệu hoặc tranh ảnh liên quan đến bài học. Đầu giờ hôm sau, từng bàn 2 em tự kiểm tra cho nhau về sự chuẩn bị của bạn mình báo lại với tổ trưởng và đầu giờ tiết học thì báo lại với giáo viên.
Tổ chức hoạt động dạy học dưới dạng trờ chơi – gameshow: có chủ yếu 2 dạng:
- Trò chơi hình thành kiến thức mới
- Trò chơi củng cố kiến thức
Tổ chức cho học sinh thực hành, thí nghiệm: Đây là một hoạt động giúp học sinh chuyển từ tư duy cụ thể sang tư duy trừu tượng và ngược lại. Thông qua đó, giúp các em ứng dụng các kiến thức đã học vào thực tế, rèn luyện những kỹ năng thực hành, đức tính cần cù, chịu khó, đoàn kết. Bên cạnh đó, các em cũng sẽ tin tưởng hơn vào kiến thức mình đã học, tận mắt nhìn thấy những gì mình làm ra, tin vào khả năng thực sự của mình,…
Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học: Việc tạo hứng thú, phát huy tính tích cực cho học sinh trong học tập phải đi đôi với đổi mới hình thức tổ chức, phương pháp dạy học. Đặc biệt đối với môn Khoa học, trực quan sinh động có ảnh hưởng rất lớn đến việc tiếp thu bài của học sinh. Bởi lẽ có những kết luận có thể diễn giải được bằng lời nhưng cũng có khi không thể trình bày hết được. Nhưng chỉ bằng một lần được quan sát, tận mắt chứng kiến chắc chắn các em sẽ ghi nhớ lâu hơn. Mặt khác, có những kiến thức mà trong thực tế các em khó có điều kiện quan sát, đối với những dạng bài này, việc ứng dụng công nghệ thông tin (chương trình Microsoft PowerPoint) sẽ giúp các em tiếp nhận kiến thức tốt hơn như Video clip, hình ảnh được trình chiếu bằng PowerPoint mà trong thời điểm hiện tại các em không thể quan sát được.
Qua việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học không chỉ tạo ra hình thức quan sát sinh động mà còn giúp giáo viên tiết kiệm thời gian để tổ chức các hoạt động dạy học trên lớp. Điều này thực sự phát huy tốt tính tích cực, sáng tạo và hứng thú cho học sinh khi tham gia tìm hiểu bài. Nếu không thông qua thực hành, thí nghiệm giáo viên sẽ tốn nhiều thời gian để giảng giải. Vì lời nói thì trừu tượng mà ví dụ bằng hình ảnh, video clip thì rất cụ thể.
Từ chỗ học sinh nhàm chán mỗi khi học phân môn Khoa học vì chỉ quan sát hình ảnh qua sách giáo khoa, đọc thông tin cho sẵn, phân tích và rút ra bài học thì nay các em đã rất hứng thú khi được quan sát những hình ảnh được chụp từ thực tế để minh họa thêm cho bài học, phim tư liệu kèm theo các âm thanh, hình ảnh động. Các em được hiểu rộng hơn về thế giới thực, về những gì các em có thể chạm vào, nghe thấy, ….các em mạnh dạn hơn, tự tin hơn khi tham gia các hoạt động học tập. Chủ động tìm tòi, chủ động khai thác bài học và biết đặt ra các câu hỏi thắc mắc về nội dung bài.
Biện pháp gây hứng thú cho học sinh trong môn Toán
Trong những năm gần đây, hứng thú toán học của học sinh ở những trường tiểu học nhìn chung vẫn còn bị hạn chế. Vậy phải làm sao và những phương pháp nào có thể khơi dạy niềm say mê học toán ở các em? Hãy cùng TopChuan.com tìm hiểu nhé!
Gây hứng thú cho học sinh từ việc xử lí các tình huống sư phạm: Ngay từ đầu giáo viên phải tạo được niềm tin và tình cảm thực sự từ học sinh dành cho giáo viên. Qua cách ăn mặc, đi đứng, nói năng đúng chuẩn mực đạo đức. Khi vào lớp giáo viên phải tạo được bầu không khí tươi vui, thoải mái, có thể chỉ bằng những câu nói tiếng cười, nét mặt vui vẻ của giáo viên. Giáo viên không nên gây căng thẳng nặng nề trong giờ học, nhất là giáo viên vào lớp mà gắt gỏng hoặc vào lớp với khuôn mặt nặng nề. Giáo viên phải luôn tôn trọng ý kiến trả lời của học sinh, không nên gò ép học sinh vào khuôn phép cứng nhắc, tránh thái độ yêu cầu học sinh trả lời sắp xếp ngay theo thứ tự của mình. Khuyến khích cho điểm động viên học sinh một cách tế nhị, hợp lí khi học sinh trả lời đúng câu hỏi hoặc học sinh không trả lời được câu hỏi. Từ đó sẽ tạo cho học sinh có được niềm tin vào khả năng của bản thân. Giáo viên cần phải cải tiến và sáng tạo đồ dùng dạy học, thiết kế thí nghiệm ưa chuộng với điều kiện của trường mình, sử dụng phương pháp dạy học nhóm hoặc dùng phiếu học tập hợp lí.
Tổ chức trò chơi trong Toán học: Bản chất của phương pháp sử dụng trò chơi học tập là dạy học thông qua việc tổ chức hoạt động cho học sinh. Dưới sự hướng dẫn của giáo viên, học sinh được hoạt động bằng cách tự chơi tròchơi trong đó mục đích của trò chơi truyền tải mục tiêu của bài học. Luật chơi (cách chơi) thể hiện nội dung và phương pháp học, đặc biệt là phương pháp học tập có sự hợp tác và sự tự đánh giá.Sử dụng trò chơi học tập để hình thành kiến thức, kỹ năng mới hoặc củng cố kiến thức, kỹ năng đã học. Trong thực tế dạy học, giáo viên thường tổ chức trò chơi học tập để củng cố kiến thức, kỹ năng. Tuy nhiên việc tổ chức cho học sinh chơi các trò chơi để hình thành kiến thức, kỹ năng mới là rất cần để tạo hứng thú học tập cho học sinh ngay từ khi bắt đầu bài học mới. Để tổ chức được trò chơi trong dạy học Toán có hiệu quả cao thì đòi hỏi mỗi giáo viên phải có kế hoạch chuẩn bị chu đáo, tỉ mỉ, cặn kẽ và đảm bảo các yêu cầu sau:
- Trò chơi mang ý nghĩa giáo dục.
- Trò chơi phải nhằm mục đích củng cố, khắc sâu kiến thức.
- Trò chơi phải ưa chuộng với tâm sinh lý của học sinh, ưa chuộng với khả năng của giáo viên và cơ sở vật chất của nhà trường.
- Hình thức tổ chức trò chơi phải đa dạng, phong phú.
- Trò chơi phải được chuẩn bị chu đáo.
- Trò chơi phải gây được hứng thú đối với học sinh…
Sử dụng đồ dùng dạy học để kích thích hứng thú cho học sinh: Để giúp học sinh tự tìm hiểu, tự chiếm lĩnh kiến thức mới, giáo viên nên sử dụng đồ dùng dạy học để kích thích hứng thú học tập cho các em. Đồ dùng dạy học là yếu tố không thể thiếu trong dạy học nói chung và dạy học toán nói riêng. Trong qúa trình dạy học, học sinh nhận thức nội dunh bài học dưới sự tổ chức dẫn dắt của giáo viên, với sự hỗ trợ của đồ dùng dạy học. Đồ dùng dạy học đảm bảo cho học sinh lĩnh hội tốt nhất các biểu tượng, các khái niệm, quy tắc, hình thành kĩ năng, kĩ xảo.Đồ dùng dạy học giúp cho học sinh quan sát một cách trực quan, giúp học sinh nhận thức sâu hơn nội dung bài học. Đồ dùng dạy học làm tăng hứng thú, nhận thức của học sinh.
Phân chia các đối tượng học sinh:
- Đối với những học sinh hỏng kiến thức: Đối với những em hỏng kiến thức về cộng, trừ, nhân, chia; thường những em này khi đặt tính và thực hiện phép tính hay sai, dễ chán học, không thích làm bài tập. Vì vậy giáo viên nên dành nhiều thời gian để hướng dẫn.
- Đối với những học sinh yếu toán: Giáo viên nên sử dụng biện pháp linh hoạt, vui nhộn để động viên tinh thần học toán của học sinh. Những học sinh yếu toán thường mặc cảm, rụt rè, sợ sệt mỗi khi giáo viên hỏi bài.
- Đối với những học sinh chưa chú ý học: Đối với những em ham chơi, lơ đãng trong giờ học. Giáo viên nên áp dụng nhiều phương pháp dạy trong một tiết học và liên tục đưa ra những tình huống mới để lôi cuốn các em, giúp các em có thêm hứng thú học tập và ngày càng hâm mộ môn Toán.
Để học sinh Tiểu học học tốt được môn Toán thì mỗi giáo viên không chỉ truyền đạt, giảng giải theo các tài liệu có sẵn trong sách giáo khoa, trong sách hướng dẫn và thiết kế bài giảng một cách rập khuôn, máy móc làm cho học sinh học tập một cách thụ động. Nếu chỉ dạy học như vậy thì việc học tập của học sinh sẽ diễn ra rất 1-1 điệu và tẻ nhạt, kết quả học tập sẽ không cao. Nó là 1 trong những nguyên nhân gây ra cản trở việc đào tạo các em thành những con người năng động, tự tin, sáng tạo sẵn sàng thích ứng với những đổi mới diễn ra hàng ngày.
Biện pháp gây hứng thú cho học sinh trong môn lịch sử
Trong hệ thống giáo dục của bất cứ quốc gia nào, Lịch sử luôn là môn học bắt buộc và có vai trò quan trọng hình thành nhân cách, tư tưởng và tinh thần của mỗi người. Tuy nhiên, thực trạng cho thấy kết quả học môn lịch sử của đại bộ phận học sinh ngày nay vẫn chưa thực sự tốt. Đó phải chăng là vì giáo viên chưa tạo hứng thú, chưa thật sự đầu tư cho tiết dạy, phương pháp dạy học chưa hiệu quả, học sinh thiếu phương tiện học tập. Vậy biện pháp gây hứng thú cho học sinh trong môn lịch sử? TopChuan.com xin giới thiệu một số phương pháp dạy học nhằm tạo hứng thú học môn Lịch sử cho học sinh như sau:
Phương pháp quan sát: kết hợp với việc quan sát các bức hình sau trả lời câu hỏi. Phương pháp này giúp cho học sinh có biểu tượng sinh động, cụ thể về sự kiện lịch sử, kết hợp với việc đối chiếu với sách giáo khoa, phân tích, tổng hợp để tìm ra câu trả lời. Chứ không phải chỉ tưởng tượng suông và đọc sách trả lời, mang cái nhìn cụ thể cho học sinh, bồi dưỡng cảm xúc, tình cảm yêu nước, thương nòi cho học sinh. Lưu ý: Ở Tiểu học, mục tiêu quan sát phải 1-1 giản, ưa chuộng với trình độ nhận thức của học sinh.
Phương pháp hỏi đáp: Nếu việc dạy học chỉ 1-1 thuần truyền thụ kiến thức, thầy đọc trò chép, không phát huy được tính tích cực chủ động học tập của học sinh thì học sinh sẽ nhanh cảm thấy chán nản, mệt mỏi, bị thụ động. Vận dụng phương pháp hỏi đáp vào dạy học Lịch sử là 1 trong những cách dạy học hữu hiệu tạo hứng thú học tập cho học sinh. Vì phương pháp này kích thích tính tích cực, độc lập sáng tạo trong học tập, bồi dưỡng học sinh năng lực diễn đạt bằng lời nói và làm không khí lớp học sôi nổi.
Đặt ra những câu hỏi yêu cầu học sinh phải tìm tòi, phải có cảm nhận riêng của mình. Khi trả lời được học sinh sẽ cảm thấy phấn khởi vì trình độ, khả năng của mình so với những bạn khác, các em sẽ có hứng thú học tập tiếp tục chú ý nghe giảng, trả lời các câu hỏi. Những học sinh còn lại sẽ noi theo, muốn trả lời được như bạn để khẳng định mình. Từ đó sẽ tạo nên không khí học tập sôi nổi, vui tươi.
Lưu ý:
- Câu hỏi đưa ra phải rõ ràng, dễ hiểu xoáy vào trọng tâm để tất cả học sinh đều hiểu được yêu cầu của câu hỏi.
- Cần đặt câu hỏi cho mọi học sinh trong lớp, tức là câu hỏi có nhiều mức độ, khó, dễ, trung bình.
- Cần chú ý lắng nghe câu trả lời của các em khi cần có thể nhận xét, bổ sung, sửa chửa để hoàn thiện nội dung câu trả lời cho các em.
Phương pháp kể chuyện: Áp dụng với những dạng bài có nội dung về nhân vật lịch sử. Thông thường đối với dạng bài này giáo viên nên sử dụng các phương pháp như kể chuyện, sắm vai Giáo viên có thể vừa là người dẫn chuyện, trực tiếp kể chuyện có thể là người dẫn dắt, gợi ý giúp học sinh nắm vững cốt truyện. Ngoài ra có thể cho học sinh sắm vai để kể.
Phương pháp đóng vai: Tình huống đóng vai phải ưa chuộng với nội dung yêu cầu của bài học và trình độ của HS, tình huống không nên quá phức tạp. Khuyến khích mọi học sinh đặc biệt là những em nhút nhát tham gia quá trình thảo luận, xây dựng vở kịch. Trong thời gian thảo luận giáo viên nên đến từng nhóm để quan sát, lắng nghe, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc để giúp đỡ, hỗ trợ học sinh kịp thời.
Phương pháp trò chơi học tập: Áp dụng với các kiểu bài có dạng bài ôn tập, tổng kết.Các bài về nhân vật, sự kiện, các bài về các cuộc khởi nghĩa, kháng chiến. Giáo viên nên vận dụng tổng hợp phương pháp trò chơi học tập kết hợp với những phương pháp khác như hoạt động nhóm, hỏi đáp, quan sát.
Biện pháp gây hứng thú cho học sinh trong môn địa lý
Trong quá trình giảng dạy các phân môn thuộc chuyên ngành xã hội, khi nói đến văn thì ngôn ngữ mượt mà, êm dịu, dễ đi vào lòng người, hay có sự lô – gích như sử. Còn nói đến Địa lý thì sao? Theo quan điểm nhìn nhận thực tế của học sinh và của mọi người thì đây là một môn học tuy thuộc lĩnh vực xã hội song lại mang lưỡng tính tự nhiên nhiều hơn. Đa phần có hàm lượng kiến thức khá trừu tượng, khó hiểu. Trông nó có vẻ “khô” quá. Học sinh phần lớn ít có hứng thú học môn này hơn so với văn, sử. Nhằm tạo hứng khởi cho học sinh đối với môn học này, các trò chơi cũng được các thầy cô áp dụng.
Với môn địa lý, các trò chơi ô chữ sẽ được áp dụng nhiều. Tùy vào từng chủ đề của mỗi bài học mà thầy cô sẽ thiết kế nên các trò chơi ô chữ với nội dung khác nhau.
Chẳng hạn Ô chữ có 9 hàng ngang và 1 ô hàng dọc. Chia lớp làm 2 đội A-B, mỗi đội lần lượt chọn ô chữ hàng ngang. Trong vòng 10 giây nếu trả lời đúng ghi được 10 điểm, nếu trả lời sai đội còn lại giành quyền trả lời. Đội nào đoán được ô chữ hàng dọc ghi được 30 điểm, nếu sai trò chơi sẽ tiếp tục cho đến khi tìm ra hết các từ hàng ngang. Đội nào ghi được nhiều điểm hơn sẽ giành chiến thắng.
Biện pháp gây hứng thú cho học sinh trong môn đạo đức
Phương pháp động não: Là một phương pháp giúp học sinh trong 1 thời gian này sinh được nhiều ý tưởng, nhiều giả định về một vấn đề.
Giáo viên cần nêu vấn đề được tìm hiểu trước lớp hoặc (nhóm nhỏ).
Khích lệ học sinh phát biểu, đóng góp ý kiến càng nhiều càng tốt. Bên cạnh đó các em cũng tìm được ra những ý cần tìm hiểu bằng những câu hỏi đặt ra để giữa các em được giao lưu làm sáng tỏ những ý liến chưa rõ ràng và thảo luận sâu từng ý. Phương pháp còn có thể dùng để lý giải bất kỳ một vấn đề đạo đức. Song đặc biệt ưa chuộng với các vấn đề học sinh có kinh nghiệm ứng xử. Các ý kiến phát biểu nêu ngắn gọn, tất cả ý kiến nêu ra đều được giáo viên hoan nghênh, chấp nhận mà không nên phê phán, hoặc nhận định đúng ai. Giáo viên nhấn mạnh kết luận đó là các kết quả của sự tham gia chung của tất cả các em. Ví dụ:
- Đi học đều và đúng giờ có lợi gì ?
- Việc giữ gìn sách vở, đồ dùng học tập là thể hiện rõ điều gì ?
- Điều gĩ sẽ có thể xảy ra, nếu chơi đùa dưới lòng đường ?
Phương pháp đóng vai: Đóng vai là một phương pháp tổ chức cho học sinh thực hành 1 số ít cách ứng xử trong các tình huống giả định. Gây hứng thú cho học sinh có thể thấy ngay tác động và hiệu quả lời nói hoặc việc làm của các vai diễn.
Phương pháp trò chơi: Phương pháp trò chơi là phương pháp giúp học sinh phát hiện và chiếm lĩnh những nội dung học tập thông qua việc chơi một trò chơi trong tiết học. Trò chơi phải được tổ chức một cách hợp lý, đúng đắn thì mới mang lại hiệu quả cao. Qua trò chơi trẻ không những phát triển về mặt trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ mà còn được hình thành nhiều phẩm chất và hành vi đạo đức.
Phương pháp thảo luận: Thảo luận là phương pháp giúp phát triển óc tư duy phân tích cho học sinh để các em tham gia một cách chủ động tích cực vào quá trình học tập, tạo điều kiện cho các em có nhiều ý kiến hay để giải quyết một tình huống đạo đức nào đó.
Phương pháp kể chuyện: Phương pháp kể chuyện đặc biệt phù hợp với học sinh lớp 1. Thu hút học chú ý vào tiết học hăng say. Vì ở lứa tuổi các em rất thích nghe kể chuyện. Phương pháp này còn giúp cho bài học đạo đức đến với trẻ một cách tự nhiên, nhẹ nhàng, sống động.
Có thể bạn thích: