Đất Quảng Nam dù trải qua bao năm tháng, miền đất này ngày càng trở nên mặn mà và đằm thắm. Với biết bao công trình kiến trúc giá trị cả về bề dày thời gian và nghệ thuật thì còn cả con người nơi đây luôn giản dị, mộc mạc và nồng hậu. Ai đến với đất Quảng rồi thì làm sao quên được miền đất với biết bao nhiêu đặc sản, địa điểm du lịch,… Cùng ghé về đất Quảng để tìm hiểu xem nơi đây còn có những điều gì đặc biệt.
Nơi sinh ra nhiều anh hùng yêu nước
Cả nước nói chung và đất Quảng nói riêng, ở đâu cũng luôn có những vị anh hùng hi sinh vì đất nước Việt Nam. Mình viết top này nhằm mục đích muốn nhắc lại những chiến tích của những vị anh hùng thời chiến trên đất Quảng để mọi người cùng nhau nắm rõ những người con lỗi lạc đất này.
– Có thể nhắc tới đầu tiên là cụ Huỳnh Thúc Kháng, một nhà cách mạng, nhà văn thơ và cả báo chí. Cụ sinh năm 1876 tại huyện Tiên Phước, tỉnh Quảng Nam.Cụ đã hoạt động cách mạng sôi nổi từ năm 1908-1946, và ông đã để lại cho thế sau những tác phẩm văn học mang giá trị tư tưởng sâu sắc. Hiện nay nhà cụ ở huyện Tiên Phước, Quảng Nam, được ban lãnh đạo xã chăm nom cẩn thận, thường mở cửa vào những dịp đặc biệt để mọi người vào lễ hương.
– Cũng giống như Huỳnh Thúc Kháng, cụ Hồ Thấu là một nhà trí thức cách mạng, nhà thơ tài hoa. Cụ Hồ Thấu, có bút danh Huyền Thông, sinh năm 1918, tại thôn Phú Bông, xã Duy Trinh, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, trong một gia đình nhà nho có truyền thống yêu nước và hiếu học. Ông nội từng tham gia dưới ngọn cờ “Cần Vương cứu quốc”. Nhà thơ Huy Cận từng viết: “Tưởng niệm Hồ Thấu, chúng ta tưởng niệm một nhà thơ tài hoa, xuất sắc bạc mệnh đang đà nảy nở”.
– Các anh hùng cứu nước luôn ở trong tâm thế sẵn sàng không một phút đắn đo khi lấy máu, xương của mình đổi lấy sự tự do cho Tổ quốc, bảo vệ từng tấc đất, giữ toàn vẹn lãnh thổ, biên cương mà ông cha đã dày công gây dựng và gìn giữ qua mấy nghìn năm lịch sử trong điều kiện chiến tranh liên tiếp bùng nổ. Và Nguyễn Văn Trỗi là 1 trong các số những tấm gương tiêu biểu như thế. Ông sinh ngày 1-2-1940 tại làng Thanh Quýt, nay là xã Điện Thắng Trung, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Không chỉ với hành động liều mình hy sinh tính mạng trong vụ cài mìn ở cầu Công Lý năm 1964, Nguyễn Văn Trỗi còn chịu bao nhiêu cực hình tra tấn, tra khảo của địch, nhưng anh vẫn luôn luôn giữ vững khí tiết của người cộng sản, quyết không khai một lời nhất định bảo vệ cơ sở cách mạng và tìm mọi cách vượt ngục để được cùng quân dân tiếp tục chiến đấu. Chính vì vậy anh trở thành người con ưu tú của mảnh đất Quảng Nam là tấm gương yêu nước dũng cảm, bất khuất đáng để thế hệ trẻ bây giờ noi theo.
– Trong cách mạng tháng tám có rất nhiều nhân vật gắn liền với sự kiện này, nhưng mình muốn nhắc tới ba người con tiêu biểu của Quảng Nam đó là:
+ Chủ tịch Võ Chí Công tên khai sinh là Võ Toàn, sinh ngày 7/8/1912, trong một gia đình nhà nho yêu nước tại thôn Khương Mỹ, xã Tam Xuân 1, huyện Tam Kỳ (nay thuộc huyện Núi Thành), tỉnh Quảng Nam; ông mất ngày 8/9/2011. Ông đã tham gia hoạt động cách mạng năm 1930, vào Đảng tháng 5 năm 1935. Trong các cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ và cách mạng tháng tám ông luôn là một trong những nhà lãnh đạo chủ chốt. Ông được đánh giá là “Nhà lãnh đạo tài năng, có nhiều đóng góp quan trọng vào sự nghiệp đổi mới đất nước”.
+ Đồng chí Cao Hồng Lãnh tên thật là Phan Hải Thâm, sinh năm 1906 tại Hội An. Ông mất ngày 26.7.2008 tại Hà Nội, thọ 102 tuổi và có đến 82 năm tuổi Đảng. Ở quê hương Hội An vẫn còn ngôi nhà lưu niệm của ông được chính quyền thành phố thành lập tại số 129 Trần Phú, hiện là điểm di tích tham quan thu hút rất đông du khách. Đây chính là nơi ông tổ chức cuộc họp cộng sản đầu tiên để thành lập hội Thanh niên cách mạng đồng chí ở Hội An vào tháng 10.1927.
+ Cụ Lê Văn Hiến sinh ngày 15/9/1904 trong một gia đình lao động tại Phước Ninh, Đà Nẵng: nguyên quán thôn An Nông, xã Hòa Hải, huyện Hòa Vang tỉnh Quảng Nam nay thuộc thành phố Đà Nẵng. Ông hoạt động cách mạng sôi nổi từ năm 1927, và tham gia vào nhiều phong trào yêu nước đặc biệt là trong cách mạng tháng tám lừng lẫy. Năm 1977 Lê Văn Hiến về hưu ở tuổi 73, cụ đã nêu tấm gương sáng về đạo đức cách mạng của người chến sĩ cộng sản, cần kiệm, liêm chính, chí công vô tư, về truyền thống nhân nghĩa của dân tộc, về đức tính giản dị, trung thực, thủy chung và lòng nhân ái.
– Cuối cùng mình muốn nhắc tới người mẹ Việt Nam anh hùng Mẹ Thứ, 1 cách đầy trân trọng. Bà là một người mẹ mang trong trong mình nỗi đau 10 cái tang liệt sĩ. Hiếm có bà mẹ nào gánh chịu nhiều khổ đau như mẹ Nguyễn Thị Thứ. 9 người con ruột, một người con rể và một cô cháu ngoại đã lần lượt hy sinh trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ. Với những gì bà đã cống hiến cho Tổ Quốc những người con, người chồng của mình, Đảng và Nhà nước đã đồng ý xây dựng tượng đài Bà mẹ Việt Nam anh hùng, lấy nguyên mẫu mẹ Nguyễn Thị Thứ và những người con bên cạnh. Công trình đã được khởi công vào ngày 27/7/2009, tại Núi Cấm thuộc thôn Phú Thạnh, xã Tam Phú, Tp. Tam Kỳ, Tỉnh Quảng Nam.
Với tinh thần kiên quyết, tự cường người Quảng luôn đi đầu trong các phong trào kháng chiến chống lại tội ác độc của bọn cướp nước. Đến bây giờ thế hệ trẻ vẫn luôn giữ trong mình sức lửa nhiệt huyết, phấn đấu học tập tốt để giữ nước và xây dựng đất nước.
Hai di sản vật thể được Unesco công nhận là di sản văn hóa Thế giới
Tỉnh Quảng Nam vinh dự có đến hai di sản được Unesco công nhận là di sản văn hóa thế giới, đó là Phố Cổ Hội An và Thánh Địa Mỹ Sơn.
– Thánh địa Mỹ Sơn tọa lạc trong một thung lũng kín có địa thế núi non hùng vĩ, nhưng vẫn còn vẻ hoang sơ của núi rừng. Nơi đây, có hơn 70 công trình kiến trúc đền tháp của nền văn minh Chămpa được kết tinh trong những di chứng vật chất trường tồn, chứa đựng những giá trị về văn hóa, lịch sử, kiến trúc, nghệ thuật được tạo lập trong 1 thời gian dài suốt 9 thế kỷ (từ thế kỷ thứ IV đến thế kỷ XIII), được đánh giá ngang với các di tích nổi tiếng trong khu vực Đông Nam á như Ăngko, Pagan. Vào ngày 1/12/1999, Thánh địa Mỹ Sơn được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới với hai tiêu chí: “Là một ví dụ điển hình về trao đổi văn hóa” – “Là bằng chứng duy nhất của một nền văn minh Châu Á đã biến mất”.
– Phố cổ Hội An là một kiểu cảng thị truyền thống Đông Nam Á chỉ có ở Việt Nam, hiếm có trên thế giới, Hội An giữ được gần như vẹn nguyên vẻ đẹp với hơn một nghìn di tích kiến trúc như phố xá, nhà cửa, hội quán, đình, chùa, nhà thờ tộc, giếng cổ, mộ cổ… Các kiến trúc ở nơi Phố cổ này vừa mang âm sắc nghệ thuật truyền thống của Việt Nam, vừa thể hiện sự giao lưu văn hóa hội nhập với các nước phương Đông, phương Tây. Trải qua nhiều thế kỷ, những phong tục tập quán, sinh hoạt văn hóa,nghi lễ, tín ngưỡng cũng như các món ăn truyền thống vẫn lưu giữ, bảo tồn cùng với biết bao thế hệ người dân phố cổ. Hội An còn có một môi trường thiên nhiên êm ả, trong lành với những làng nhỏ ngoại ô xinh xắn, có nghề thủ công như mộc, làm đồ đồng, gốm…. Đến ngày 4/12/1999 Phố Hội vinh dự được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới, dựa trên hai tiêu chí: “Hội An là di sản nổi bật của sự kết hợp các nền văn hóa qua các thời kỳ tại một thương cảng quốc tế” và “Hội An là điển hình tiêu biểu về một cảng thị châu Á truyền thống được bảo tồn 1 cách hoàn hảo”.
Có thể nói Quảng Nam là nơi đầu tiên trong cả nước có đến hai di sản vật thể được Unesco công nhận di sản văn hóa thế giới. Đây không chỉ là vinh dự cho người Quảng mà còn giúp làm tăng chỉ số du lịch của tỉnh trong những năm gần đây.
Giọng nói “Đặc sản Quảng Nôm”
Khi các bạn về xứ Quảng điều đầu tiên mà các bạn được thưởng thức không phải là bằng thị giác ngắm phong cảnh hữu tình mà là các bạn sẽ được thưởng thức bằng thính giác nghe giọng nói đặc trưng ở đây. Một giọng nói, ngôn ngữ có “chủ quyền” không lẫn vào đâu được, cách phát âm nghe “lạ vị” nếu nghe lần đầu thì nhiều khách xa tới rất khó để hiểu.
Ví dụ như từ cháo, người Quảng nói là chố; từ xe đạp nói thành xe độp,… nên dù đi đâu xa người Quảng luôn được mọi người nhận ra, do người Quảng luôn mang trong mình âm vị nồng nàn, đậm đà, mặn chát đặc trưng trong mình. Những người con xứ này nhận định rằng: “Tiếng Quảng là nơi lưu trữ tâm hồn đất Quảng”.
Người con xứ Quảng là nghệ sĩ nổi tiếng
Đất Quảng không chỉ có những điều đặc biệt trên mà còn là nơi sinh ra nhiều nghệ sĩ tài năng hàng đầu Showbiz Việt hiện nay. Nhưng mình muốn nhắc tới ba nghệ sĩ đa tài hiện nay được nhiều người yêu mến nhất đó là nghệ sĩ hài Hoài Linh, nghệ sĩ hài Trường Giang và ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng.
– Danh hài Hoài Linh có quê gốc Quảng Nam này có biệt tài diễn xuất mọi vai diễn, đóng người già, giả gái và Hoài Linh có thể nói được giọng của cả 3 miền Bắc-Trung-Nam. Bằng những kinh nghiệm và tài năng của mình, Hoài Linh đã giúp đỡ rất nhiều nghệ sĩ đang góp mặt trong thế giới Showbiz Việt. Khi quyết định trở về nước, Danh Hài được mời làm giám khảo của 1 số ít chương trình thuộc lĩnh vực hài kịch, ấn tượng nhất là chương trình “Ơn giời cậu đây rồi”. Thành công là vậy, nhưng cuộc sống đi diễn của Hoài Linh rất giản dị, ông có thể ăn bánh mì để lấy sức đi diễn vì công việc của danh hài quá bận rộn. Một đặc điểm của danh hài làm nhiều người rất thích đó là ông không hay xài hàng hiệu bóng bẩy như các nghệ sĩ khác mà ăn mặc rất giản dị và solo giản. Chính vì thế Hoài Linh được rất nhiều công chúng ưa chuộng từ tre em cho đến người già bởi danh hài đẹp cả từ tài năng mà cho cả về lối sống.
– Ông hoàng nhạc Việt Đàm Vĩnh Hưng, quê gốc ở huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Đàm Vĩnh Hưng chính là 1 trong các nghệ sĩ đi lên từ sự dìu dắt giúp đỡ của danh hài Hoài Linh. Hiện tại fan hâm mộ của chàng trai xứ Quảng này phải nói hàng triệu người có mặt ở khắp mọi miền đất nước và đã tạo nên “thương hiệu” Mr Đàm của anh đã đi sâu vào lòng khán giả. Khi Đàm Vĩnh Hưng có show diễn ở đâu là nơi đó coi ở đó rất nhộn nhịp, luôn xảy ra hiện tượng cháy vé. Mặc dù anh không có duyên trong các cuộc thi tiếng hát nhưng với sự nỗ lực không ngừng Đàm Vĩnh Hưng đã được mọi người biết mặt gọi tên nhờ sở hữu chất giọng khàn đầy nội lực hút hồn hàng triệu người hâm mộ.
– Danh hài Trường Giang quê gốc ở thành phố Tam Kì, Quảng Nam. Con đường nghệ thuật bắt đầu đến với Trường Giang khi anh được sự giúp đỡ của cố nghệ sĩ Hữu Lộc và sau đó là nghệ sĩ Hoài Linh. Quá trình phấn đấu của anh trải qua rất nhiều gian nan, thử thách, anh nổi tiếng bằng tài năng thực sự, chứ không sử dụng chiêu trò lố bịch để thành người của công chúng. Anh hoạt động nghệ thuật đã lâu đóng rất nhiều kịch bản nhưng chỉ đến khi anh xuất hiện với vai diễn “Mười Khó” trong Live show Thương Về Miền Trung có sự kết hợp cùng ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng, ca sĩ Cẩm Ly và danh hài Hoài Linh thì anh mới được nhiều khán giả biết đến. Và hiện tại anh đã được mời tham gia làm giám khảo cho rất nhiều game show trên truyền hình rất hút lượt xem bằng tài nghệ dí dỏm của mình.
Bởi vậy người Quảng không chỉ cứu quốc giỏi mà còn sinh ra biết bao nhiêu người tài góp phần vào nền công nghiệp giải trí của Việt Nam. Quảng Nam rất tự hào khi có những người con tài năng nổi tiếng như thế này.
Nhiều đặc sản ngon, lạ
Đi từ đầu đến cuối xứ Quảng đi đến đâu các bạn cũng có thể được thưởng thức được những đặc sản riêng trên từng chặng đường. Mình sẽ giúp các bạn điểm qua các món ngon này nha:
– Đầu tiên là Mì Quảng một thương hiệu của Quảng Nam, khi đến đây các bạn không thể bỏ qua món ăn đậm đà này.
– Vừa vào ranh giới Quảng Nam tính từ Bắc vào là huyện Điện Bàn, hãy dừng chân và thưởng thức ngay món Bê thui Cầu Mống, chính hiệu trọn vẹn vị ngon. Bê ở đây được chọn vừa đủ lớn để thịt không nhão, thịt bê thui xong phải có màu đỏ hồng nhưng không sống, da vàng rộm nhưng không khô, không dai và không có mùi khói. Mắm được làm từ loại mắm cái cá cơm, cá nục nguyên chất. Bánh tráng để cuốn là bánh tráng nhỏ, mỏng và dai được sản xuất từ trong các lò bánh danh tiếng ở Điện Bàn.
– Tiếp đến là huyện Đại Lộc với món Bánh tráng cuốn thịt heo trứ danh của mình. Những lát thịt được lấy từ phần mông của con heo, cũng được thái mỏng thành từng lát. Nhưng cái hay là ở chỗ, lát thịt bình thường gồm ba phần rõ rệt da, mỡ, nạc còn lát thịt ở đây lại mỡ, nạc xen kẽ 1 cách đẹp mắt. Ăn kèm với bánh tráng cuốn thịt heo Đại Lộc là chén nước mắm nêm được pha rất đậm đà, thơm phức. Còn độ ngon của bánh tráng ở Đại Lộc thì quá nổi tiếng xứ này rồi. Tất cả hòa lại tạo thành một món ăn ngon dân dã khó quên.
– Tạt qua huyện Quế Sơn thưởng cho mình một tô cháo phở Sắn ngon đúng điệu. Món phở sắn tuy dân dã, mộc mạc nhưng có sức hút kỳ lạ. Cái vị dai dai, bùi bùi của sợi phở sắn; vị ngọt của tôm thịt hòa vào mùi thơm của rau húng, quế, ngò; vị cay cay của ớt xanh. Tất cả tạo nên hương vị đặc trưng, mặn mà của món phở sắn.
– Sẵn tiện ghé qua Đèo Le gọi một đĩa gà tre ở đây, để biết thế nào là hương vị gà quê. Các món được chế biến từ gà tre đèo Le rất đa dạng, từ nướng, hấp hành, rô ti đến luộc… nhưng thơm ngon và dậy vị nhất chính là món gà nướng. Dù chờ đợi hơi lâu một tý tầm trong vòng nửa tiếng nhưng các đầu bếp ở đây sẽ không làm bạn thất vọng với hương vị đặc trưng gà tre.
– Thôi thì có dịp chạy qua phố Hội để gọi thêm một tô Cao Lầu, một dĩa Cơm Gà để biết tài nghệ ẩm thực của người phố cổ.
– Rồi chạy thêm khoảng 30km là tới huyện Núi Thành, để làm một đĩa Cá Chuồn hương vị biển thôi nào. Cá chuồn ở Núi Thành chế biến được nhiều món ngon: cá chuồn nướng, cá chuồn được áp chảo nén chiên giòn, cá chuồn nấu canh với rau ranh, rau muống, kho, luộc… nhưng không món nào có thể thiếu gia vị là củ nén. Khi ăn cá chuồn xanh nướng cũng không cầu kỳ, cứ cầm hẳn bằng tay, bẻ đôi chấm với nước mắm nguyên chất hoặc muối sống ớt chanh thì không gì thú vị bằng. Nhưng sẽ ngon đậm đà hơn nếu cá chuồn nướng quấn trong bánh tráng lề kèm rau sống, chấm nước mắm ớt.
Các bạn thấy xứ Quảng mình có nhiều món ngon chưa, các bạn hãy đến và cùng thưởng thức nhé. 🙂
Có thể bạn thích: