Thành tựu về kiến trúc của La Mã cổ đại được đánh giá là rực rỡ và có nhiều sáng tạo. Các công trình kiến trúc, đền thờ kì vĩ mà người La Mã cổ đại để lại cho nhân loại không chỉ là một kho tàng quý giá mà còn ảnh hưởng rất nhiều đến nền kiến trúc của thế giới cổ đại sau này. Dưới đây là những ngôi đền nổi bật nhất, cổ kính nhất của thời đại này.
Đền Maison Carree
Maison Carrée, tọa lạc tại Nimes, miền nam nước Pháp, được Tổng tài La Mã Marcus Vipanius Agrippa xây dựng vào năm 16 TCN, để tặng cho hai người con của ông, cả hai đều chết trẻ. Nó là 1 trong những những mặt tiền đền thờ La Mã được bảo tồn tốt nhất được tìm thấy trong lãnh thổ của Đế chế La Mã cũ.
Maison Carrée là một ví dụ về kiến trúc Vitruvian. Nằm trên một bục cao 2,85 m, ngôi đền chi phối toàn bộ các địa điểm công cộng của thành phố La Mã, tạo thành một hình chữ nhật gần như gấp đôi chiều rộng, đo 26,42 m x 13,54 m. Mặt tiền được chi phối bởi một cửa vào rất sâu hoặc cổng vào điện thờ gần 1 phần ba chiều dài của tòa nhà. Nó là một thiết kế hexastyle với 6 cột thành Corinthian dưới lòng bàn chân ở hai đầu, và trong đó 20 cột tham gia được gắn dọc theo các bức tường của các nội điện. Phía trên các cột, hình vòm được chia cho hai hàng lõm nước nhỏ giọt hóa thành ba mức với tỷ lệ 1: 2: 3. Trang trí hình xoắn của lòng trứng và phi tiêu phân chia hình vòm từ khung cảnh. Trên ba mặt, khung cảnh được trang trí bằng các chạm khắc trang trí đẹp mắt của hoa hồng và lá cây gai dầu bên dưới một hàng răng giả rất tốt.
Một cánh cửa lớn (cao 6,87 m, rộng 3,27 m) dẫn đến nội thất nhỏ bé và không cửa sổ. Điều này thật đáng ngạc nhiên. Điều này bây giờ được sử dụng để nhà một bộ phim theo định hướng du lịch về lịch sử La Mã của Nimes. Và đặc biệt là không có trang trí cổ xưa nào bên trong hầm ngục.
Đền thờ Sbeitla Forum
Sbeitla (hoặc Sufetula) là một thành phố La Mã được bảo tồn khá tốt ở giữa tây Tunisia. Thành phố có một diễn đàn rộng lớn gần như vuông vuông được lát bằng tấm đá và được bao quanh bởi một bức tường. Diễn đàn có chỉ một cổng vào 1 bên và ba đền thờ La Mã ở phía đối diện. Thay vì xây dựng chỉ có một ngôi đền dành riêng cho ba vị thần La Mã quan trọng nhất, sao Mộc, Juno, và Minerva, người dân Sbeitla đã xây dựng các đền thờ riêng cho mỗi một. Một sự sắp xếp tương tự chỉ được tìm thấy ở Baelo Claudia, ở Tây Ban Nha.
Đền Baalshamin
Đền Baalshamin là một ngôi đền cổ ở thành phố Palmyra, Syria, dành riêng cho vị thần Canaanite Baalshamin. Đền thờ là 1 trong những những cấu trúc cổ xưa đầy đủ nhất tại Palmyra. Ngôi đền được xây dựng vào năm 131, trong khi bàn thờ phía trước ngôi đền được xây năm 115.
Tuy nhiên, một phần ngôi đền đã bị hư hại ở mức độ nào đó bởi vụ đánh bom năm 2013 trong cuộc nội chiến Syria. Góc Đông nam của bức tường ngôi đền đã bị những kẻ trộm gây hư hại khi chúng đục hai lỗ để ăn cắp đồ đạc của nhà khách. Vào tháng 7 năm 2015, Nhà nước Hồi giáo Iraq và Levant đã cài 1 số lượng lớn các vật liệu nổ trong ngôi đền và cho nổ tung ngôi đền. Do vậy, những thông tin cũng như kiểu kiến trúc về ngôi đền này đến nay còn rất ít.
Mặc dù bị phá hủy, song đây vẫn là một công trình vĩ đại của người La Mã cổ đại để lại cho nhân loại. Ngôi đền còn nằm trong danh sách di sản văn hóa thế giới của UNESCO.
Đền Panthenon
Đến Panthenon được xây dựng từ năm 118 – 126 sau CN dưới triều vua Hadrianus. Đây là 1 trong những những công trình kiến trúc lớn nhất thời cổ đại. Với thiết kế tuyệt vời, đền Panthenon xứng đáng là đỉnh cao của tư duy kỹ thuật thời La Mã cổ đại.
Nằm tại thủ đô Roma của Italia, đền Panthenon -” ngôi đền của mọi vị thần”- là 1 trong những những công trình kiến trúc tiêu biểu nhất của Đế Chế La Mã còn tồn tại đến ngày nay. Đây là 1 trong những những công trình lớn nhất thời cổ đại với chiều cao 43 m, dài 84 m, rộng 58 m. Hình thức và quy mô đều vượt lên trên những công trình trước đó của La Mã. Mặt tiền của Panthenon tương tự những ngôi đền phong cách Hy Lạp với 8 cột trụ bằng đá hoa cương xám, đỉnh cột kiểu Corinthian, trụ cột bằng đá cẩm thạch trắng. Tiếp đến là 3 hàng cột trụ đá hoa cương hồng chia tiền sảnh đền làm 3 phần, trong đó phần giữa tiến vào phía trong đền.
Trung tâm đền là tòa nhà hình trụ tròn, bên trên có vòm hình bán cầu với đường kính 43,44 m. Đây là mái vòm lớn nhất trong suốt 13 thế kỉ cho đến khi mái vòm ở nhà thờ Santa Maria Del Fiore ở Florence của Brunelleschi lấy mất ngôi vị quán quân này. Mái vòm này được làm bằng bê tông trộn với đá nham thạch để giảm trọng lượng. Trong đền không có cửa sổ, trên đỉnh của mái vòm có một vòng tròn trống đường kính 8,92 m, là chỗ duy nhất đưa ánh sáng tự nhiên vào trong đền. Cách bài trí bên trong Panthenon theo kiểu tối giản. Họa tiết ở các bàn thờ, nhà cầu nguyện, ở các phần mộ cột đá đều không rườm rà hoa lá cành như bên trong các nhà thờ thiên chúa giáo khác. Nền lát bằng đá hoa cương bóng loáng, ghép nhiều kiểu đá, nhiều kiểu vân và màu sắc rất ấn tượng.
Đền Panthenon thờ các thần La Mã. Kể từ năm 609 TCN trở đi, nó trở thành nhà thờ cũng như nơi thờ các vị vua Italia cũng như các nhạc sĩ, họa sĩ hàng đầu thế giới như: Raphael Annibale Carracci, Areangelo Corelli hay kiến trúc sư tài ba Baldassare Peruzzi.
Đền cổ ở khu bảo tồn Dougga.
Dougga là một thành phố ở miền bắc Tunisia, bao gồm trong một khu khảo cổ 65 hecta, nơi lưu giữ các di tích được bảo quản tốt và di tích Numidian-Berber, Punic, La Mã cổ đại. Trong số các di tích nổi tiếng nhất tại đây có Lăng Libyco-Punic, thủ đô, nhà hát và các đền thờ Saturn và Juno Caelestis.
Đền Juno Caelestis, được xây dựng ở vùng ngoại ô của thành phố vào những năm giữa năm 222 và 235 sau CN. Ngôi đền được dành riêng cho Juno Caelestis, người kế nhiệm của thần Tanit Punic. Khu đất có đường kính 52 mét, được bao quanh bởi một bức tường, gợi nhớ đến mặt trăng lưỡi liềm, biểu tượng của Juno Caelestis. Nền sân chỉ được lát gạch 1 phần và có hai cửa đối xứng. Một cửa với 25 gian nhà chạy dọc theo vòng tròn của khu đất. Một cửa lớn đứng đầu với một bức ảnh mô tả việc xây dựng ngôi đền.
Đền Mercury dành riêng cho Tellus. Ngôi đền phần lớn là tàn tích. Nó có 3 phòng nội điện nhưng không có sân. Khu bảo tồn có thể tiếp cận thông qua 1 loạt bốn cầu thang, đứng trên một bục đã phai mờ. Đền được khai quật và được bảo quản từ năm 1904 đến 1908.
Nhà thờ Victoria, nằm ở phía đông bắc của địa điểm, bên dưới Đền thờ Sao Thổ là tòa nhà duy nhất của Cơ Đốc giáo đã được khai quật tại Dougga. Vào cuối thế kỷ thứ 4 sau công nguyên hoặc vào đầu thế kỷ thứ 5, cộng đồng Kitô giáo đã dựng lên một nhà thờ nhỏ được thiết kế khác thường trong một nghĩa trang ngoại giáo.
Đền Massinissa nằm ở sườn phía tây thủ đô. Các nhà khảo cổ học đầu tiên tin rằng phần còn lại của ngôi đền là đài phun nước hoành tráng, mặc dù một dòng chữ chứng minh sự tồn tại của một khu bảo tồn cho vua. Dòng chữ này đã được ghi vào năm 139 năm TCN, dưới triều đại Micipsa.
Đây là một khu bảo tồn được công nhận là lưu giữ nhiều công trình cổ nhất La Mã. Sự kết hợp đặc sắc của những kiến trúc cổ này đã khiến Dougga trở thành địa điểm du lịch hấp dẫn du khách trên thế giới tới tham quan.
Có thể bạn thích:
