Đã từ rất lâu, theo phong tục truyền thống và tín ngưỡng dân gian để lại, trẻ con sinh ra sau khi đã chính thức tròn tháng, bố mẹ sẽ tiến hành cúng đầy tháng cho con, dù là bé trai hay bé gái thì các nghi lễ này cũng phải được lên kế hoạch trước để mọi việc được diễn ra 1 cách suôn sẻ, làm đẹp lòng các bà Mụ và đồng thời cũng cầu mong một tương lai huy hoàng, may mắn và hòa thuận mãi mãi về sau cho đứa con bé bỏng. Ắt hẳn nhiều bà mẹ trẻ khi mới có đứa con đầu lòng thường rất lúng túng, không biết nên cúng sao cho đúng, không biết nên chuẩn bị lễ vật, vật phẩm cũng như bày biện mọi thứ như thế nào cho đúng đắn đầy đủ nhất. Hiểu được những trăn trở và những suy tư đó từ các mẹ, hôm nay TopChuan.com sẽ hướng dẫn các mẹ cách cúng đầy tháng cho bé đầy đủ và trọn vẹn nhất.
Cách tính ngày cúng đầy tháng cho bé
Theo văn hóa truyền thống của cha ông ta luôn coi trọng những ngày lễ kỷ niệm quan trọng. Đặc biệt là lễ cúng đầy tháng cho bé trai hay bé gái, đó là một sự kiện trọng đại ghi nhận sự phát triển và khôn lớn của bé. Lễ đầy tháng (hay còn gọi là lễ cúng Mụ) cũng chính là dịp để mọi thành viên trong đại gia đình gửi những lời chúc tốt đẹp đến cho bé. Việc tính ngày cúng đầy tháng cho bé chính xác cũng là một bài toán không đơn giản đối với những làm cha mẹ.
Theo phong tục truyền thống đến nay thì cúng đầy tháng cho bé cũng như mọi nghi lễ khác đều được tính theo âm lịch. Tại sao phải theo âm lịch? Từ xa xưa, nước Việt Nam chúng ta là nước văn mình lúa nước, đời sống chủ yếu bằng nghề nông nghiệp, và cách tính thời gian đều dựa vào mặt trăng. Do vậy, cách tính ngày đầy tháng cho bé lấy âm lịch làm chuẩn. Tuy nhiên do đời sống ngày càng phát triển và hiện đại thì lịch dương được bằng lòng hàng ngày. Tóm lại cúng đầy tháng cho bé theo ngày âm hay dương đều được, lễ cúng đầy tháng cho bé được tính ngày đầy tháng sao cho thuận tiện, dễ nhớ nhất ăn uống nhập với đời sống hiện đại ngày nay.
- Nếu là bé gái thì tính từ ngày sinh đến 1 tháng sau, nghi lễ sẽ được tổ chức lùi 1 ngày.
- Nếu là bé trai thì tính từ ngày sinh đến 1 tháng sau, nghi lễ sẽ được tổ chức lùi 2 ngày.
- Giờ thực hiện nghi lễ đầy tháng thường được thực hiện vào sáng sớm hoặc chiều tối.
Ví dụ: Bé gái sinh vào ngày 5/4 âm lịch thì ngày đầy tháng là ba phần tư âm lịch, bé trai lùi 1 ngày sẽ là ngày 4/4 âm lịch. Và giờ làm mâm cúng đầy tháng vào lúc sáng sớm hoặc chiều tối.
Nghi thức đặt tên cho con
Nghi thức đặt tên hay còn gọi Xin Keo là cách để người chủ xin ý kiến bề trên về cái tên định đặt cho con trai của mình. Bố mẹ và gia đình hầu hết muốn đặt tên cho con vừa có ý nghĩa vừa gửi gắm ước mơ về con sau này.
Chủ lễ sẽ dùng 2 đồng tiền cổ bằng bạc gieo vào 1 chiếc đĩa sâu lòng. Chủ lễ gieo 2 đồng tiền nếu 1 úp, 1 ngửa nghĩa là cái tên đinh đặt cho con đã được tổ tiên chấp nhận. Nếu 2 mặt đều úp hoặc ngửa, chủ nhà phải làm lại và tuân thủ quy tắc quá tam ba bận, sau ba lần không được thì chọn tên khác cho con.
Cách sắp bàn cúng đầy tháng
Đồ lễ cúng đầy tháng cho trẻ sẽ được xếp trên hai bàn: một bàn nhỏ xếp phía trên để bày lễ vật cúng kính Đức ông. Bàn lớn còn lại bày lễ vật cúng kính 12 bà Mụ. 2 bàn trên và bàn dưới cách nhau 10 phân.Mâm cúng được sắp xếp theo nguyên tắc “Đông bình Tây quả” tức là ở phía đông đặt bình bông còn phía tây đặt lễ vật. Lưu ý, các mâm này phải được bài trí thật cân đối và đầy đủ các lễ vật đã nêu.
Tục làm phép kết thúc thời gian ở cữ
Lễ đầy tháng cũng là dấu mốc kết thúc thời gian ở cữ của mẹ. Nên trong ngày này, người mẹ cũng cần được làm lễ. Người nhà cần chuẩn bị một chậu than hồng để giữa nhà, bỏ một cây đinh đã nung đỏ bỏ vào cho khói bay ra. Người mẹ bế con bước qua bước lại chậu than. Nếu là con trai thì bước 7 lần, còn con gái thì bước 9 lần. Sau đó, 2 mẹ con đi quanh nhà, tất cả các phòng.
Sau khi làm lễ mẹ có thể ra ngoài hay đi chợ. Lần đầu tiên đi chơi, mẹ nên mua 1 bịch muối và chút gạo. Trên đường trở về giả vờ đánh rơi một ít tiền lẻ với mục đích là mong con sau này cơm áo dư dả.
Nghi thức khai hoa
Nghi thức khai hoa trong cách cúng đầy tháng theo dân gian còn gọi là nghi thức “bắt miếng”. Bé được đặt trên bàn, người cúng rót trà thắp hương và xin phép bắt miếng, sau đó bồng ẵm đứa trẻ trên tay, đồng thời lấy một cành hoa quơ qua quơ lại miệng bé và đọc những lời cầu chúc mang ý nghĩa tốt đẹp. Việc này mang ẩn ý mong con sau này lớn lên sẽ ăn uống nói nhỏ nhẹ, thùy mị nói lời hay ý đẹp, được mọi người yêu mến.
“Mở miệng ra cho có bông, có hoa,
Mở miệng ra cho kẻ thương, người nhớ,
Mở miệng ra cho có bạc, có tiền,
Mở miệng ra cho xóm giềng quý mến…”
Tiếp sau là lời chúc mừng và tặng quà hoặc tiền lì xì của khách mời, của dòng họ bà con cho cháu bé và gia đình nhân ngày cháu tròn một tháng tuổi.
Có thể bạn thích:
