Bộ não giữ nhiều chức năng vô cùng quan trọng. Não bộ điều khiển chức năng của các cơ quan trong cơ thể, điều khiển lời nói, suy nghĩ, hành động, giúp con người phản ứng lại với các tình huống trong cuộc sống, điều hòa lại cơ thể khi stress, căng thẳng,… Chính vì vậy, các hiện tượng phản ứng của não bộ cũng vô cùng đa dạng, rất nhiều cha mẹ đã không thể giải thích được cho con cái của họ về những hiện tượng này. Hay để TopChuan.com giúp bạn giải đáp những thắc mắc đó nhé!
Tại sao đứng trên cao nhìn xuống lại thấy chóng mặt?
Nói với bé: Lên cao sẽ bị kích thích bởi áp lực không khí và tiếng gió, cùng với kích thích của thị giác khi nhìn xuống. Những nhân tố này sẽ ảnh hưởng đến cấu trúc cân bằng trong tai. Điều này làm ta nhất thời mất đi cảm giác thăng bằng, gây chóng mặt, thậm chí còn có thể nôn mửa, giống như say tàu xe vậy.
Bạn cần biết rằng: Tiểu não cũng phụ trách động tác cân bằng. Các kích thích khi tác động mạnh vào lớp vỏ đại não, “bộ tư lệnh” thần kinh cao cấp nhất của cơ thể người, sẽ thông qua thị giác, thính giác để tác động vào tiểu não, gây ra 1 loạt hoạt động điện sinh học, làm nhiễu chức năng tiểu não trong thời gian ngắn, khiến ta chóng mặt. Vậy tại sao lên tầng cao mới có hiện tượng này, còn lên núi cao lại không? Vấn đề rất đối chọi giản. Vì tầng cao là lên thẳng, tạo ra sự tương phản độ cao rõ rệt với cảnh vật xung quanh, do đó kích thích mạnh mẽ hơn. Lên núi, dù cho núi cao gấp nhiều lần toà nhà, nhưng do độ cao của nó thoai thoải, tăng dần, khác biệt với chung quanh không rõ rệt, đứng ở ngọn núi này vẫn thấy nhiều ngọn núi khác nhấp nhô, cho nên không tạo ra kích thích mạnh, ít ảnh hưởng đến thần kinh con người. Tốt nhất chúng ta nên lấy ví dụ cụ thể trong trường hợp này. Làm như vậy, trẻ vừa có thể hiểu ra vấn đề cũng như vận dụng để tư duy về những trường hợp khác.
Tại sao khi chóng mặt lại có cảm giác mọi thứ xoay tròn?
Nói với bé: Thí dụ như con đang ở trên máy bay trong cơn bão, máy bay bị nhồi lên nhồi xuống trong khi mắt con nhìn quang cảnh trong máy bay nhưng không nhận ra có sự di chuyển nào, gây cảm giác chóng mặt. Triệu chứng chóng mặt xảy ra khi thần kinh trung ương nhận tín hiệu không đồng bộ của năm hệ thống.
Bạn cần biết rằng: Chóng mặt là sự rối loạn việc giữ thăng bằng cho cơ thể trong không gian. Cơ thể chúng ta được giữ thăng bằng nhờ các hệ thống: tại trong ghi nhận chuyển động lên xuống, qua lại của đầu; mắt phát hiện các chuyển động của cơ thể trong không gian; áp với mặt đất; các cơ, khớp xương ghi nhận chuyển động các chi và thân mình. Hệ thần kinh trung ương phối hợp tất cả các thông tin trên và cho chúng ta cảm giác về vị trí của mình trong không gian. Triệu chứng chóng mặt xảy ra khi thần kinh trung ương nhận tín hiệu không đồng bộ của năm hệ thống trên. Chúng ta chưa cần phải đưa nhiều thông tin quá chi tiết về một chủ đề cho bé vì như vậy bé sẽ rất khó để hiểu hết. Thay vì như vậy, hãy kể một ví dụ về những kiến thức xung quanh chủ đề đó để bé cảm thấy thích thú hơn.
Tại sao con người ngủ hay nghiến răng?
Nói với bé: Nghiến răng khi ngủ là một chứng rối loạn vận động trong giấc ngủ khiến hai hàm răng nghiến chặt tạo áp lực lên răng và phát ra âm thanh ken két. Nghiến răng là một thói quen không hiếm nhưng nghiến răng khi ngủ là một hội chứng bệnh. Nếu tình trạng này kéo dài và xảy ra thường xuyên thì không những gây khó chịu cho người ngủ cùng mà răng và hàm của bạn còn có thể bị tổn thương và gặp nhiều biến chứng nghiêm trọng.
Bạn cần biết rằng: Nghiến răng là một thói quen không hiếm nhưng nghiến răng khi ngủ là một hội chứng bệnh. Nếu tình trạng này kéo dài và xảy ra thường xuyên thì không những gây khó chịu cho người ngủ cùng mà răng và hàm của bạn còn có thể bị tổn thương và gặp nhiều biến chứng nghiêm trọng. Chứng nghiến răng là tình trạng hai hàm răng bị ghì và siết, nghiến chặt tạo áp lực lên răng và có thể phát ra âm thanh ken két. Nếu bạn bị chứng nghiến răng, bạn có thể nghiến răng 1 cách vô thức khi thức hoặc nghiến răng khi đang ngủ. Nghiến răng có liên quan đến một số ít hội chứng rối loạn tâm thần, ví dụ như bệnh Parkinson, chứng mất trí, trào ngược dạ dày thực quản, động kinh, khủng hoảng ban đêm, hội chứng rối loạn giấc ngủ như ngưng thở khi ngủ và tăng động/thiếu tập trung. Đây là 1 trong các những kiến thức khó ngay cả với 18+ nhưng nếu bạn trả lời bé theo cách đối chọi giản hóa chúng, bé sẽ hình dung ra vấn đề 1 cách rõ ràng hơn.
Tại sao ngủ lại mơ?
Nói với bé: Ngủ mơ là hiện tượng tâm trí con người trải qua những hình ảnh, âm thanh tưởng tượng và nhiều dạng cảm xúc mãnh liệt trong khi ngủ. Hiện tượng mơ được ghi nhận xảy ra không chỉ ở người mà hầu hết các loài chim và động vật có vú. Giấc mơ được chia thành 2 dạng: giấc mơ bình thường và giấc mơ sáng suốt
Bạn cần biết rằng: Chúng ta không chỉ đối chọi giản là đặt lưng xuống và ngủ một mạch đến sáng, thay vào đó, cơ thể trải qua nhiều thay đổi phức tạp khi ngủ. Chu kỳ giấc bao gồm 4 giai đoạn: ru ngủ, ngủ nông, ngủ sâu và ngủ REM (giai đoạn chuyển động mắt nhanh). Thời lượng cho một chu kỳ giấc ngủ là 90 phút. Trong một đêm dài từ 7-8 tiếng, trung bình một người sẽ trải qua 4-6 chu kỳ giấc ngủ. Cho đến ngày nay, phạm trù ngủ mơ vẫn còn nhiều điều bí ẩn chưa thể giải thích và là đề tài hấp dẫn thu hút nhiều sự chú ý của giới khoa học. Có thể nói rằng mỗi người sẽ có một bộ não khác nhau, hoàn cảnh sống khác nhau, các mối quan hệ, cách sinh hoạt và thời gian ngủ khác nhau. Tất cả sự khác biệt này sẽ tạo ra các giấc mơ khác nhau bao gồm cả giấc mơ tâm linh, giấc mộng nhằm truyền tải những suy nghĩ sâu thẳm trong tâm trí hoặc đối chọi giản chẳng có ý nghĩa gì. Đây là 1 trong các những kiến thức khó ngay cả với 18+ nhưng nếu bạn trả lời bé theo cách đối chọi giản hóa chúng, bé sẽ hình dung ra vấn đề 1 cách rõ ràng hơn.
Tại sao tai biết tiếng động từ đâu dội tới?
Nói với bé: Cấu tạo của tai người gồm: Tai ngoài, tai giữa, tai trong. Nếu cả hai tai đều nhận được tín hiệu, tình hình lại khác. Một trong những căn cứ để ta nhận ra hướng tiếng động là chênh lệch thời gian giữa hai tai. Nếu nguồn âm ở bên phải người nghe, sóng âm đến tai phải nhanh hơn đến tai trái một khoảnh khắc. Dùng đồng hồ đo chính xác sẽ thấy, cho dù chênh lệch thời gian chỉ là 30% giây, người ta vẫn nhận ra được hướng tiếng động.
Bạn cần biết rằng: Một thí nghiệm tâm lý học cho thấy, nếu chỉ có một tai nhận được kích thích của hai nhóm sóng âm nối tiếp nhau, từ hai phía có cường độ như nhau, khoảng cách bằng nhau, nhưng khác hướng, thì hiệu ứng sóng âm của hai nhóm đó với tai là như nhau. Như vậy, người ta không thể nào phân biệt được hướng của nguồn âm. Nếu cả hai tai đều nhận được tín hiệu, tình hình lại khác. Một trong những căn cứ để ta nhận ra hướng tiếng động là chênh lệch thời gian giữa hai tai. Nếu nguồn âm ở bên phải người nghe, sóng âm đến tai phải nhanh hơn đến tai trái một khoảnh khắc. Dùng đồng hồ đo chính xác sẽ thấy, cho dù chênh lệch thời gian chỉ là 30% giây, người ta vẫn nhận ra được hướng tiếng động. Căn cứ thứ hai là chênh lệch về cường độ âm thanh. Nguồn âm có thể đập vào tai ở gần mạnh hơn tai kia một chút. Cường độ dù nhỏ cũng đủ để chúng ta xác định được chính xác vị trí của tiếng động ở bên trái hay bên phải. Thế nhưng bạn không thể nói như vậy với con bạn vì trẻ em chưa thể hiểu được những kiến thức đó là gì. Tốt nhất chúng ta nên lấy ví dụ cụ thể trong trường hợp này. Làm như vậy, trẻ vừa có thể hiểu ra vấn đề cũng như vận dụng để tư duy về những hành tinh khác.
Vì sao tai cụp xuống khi máy bay cất, hạ cánh?
Nói với bé: Rất đối chọi giản vì máy bay trong lúc cất hoặc hạ cách đều cần ngẩng phần đầu cao hơn phần đuôi. Ví dụ trong lúc cất cánh thì phần đầu phải bay lên cao trước ngược lại lúc hạ cánh thì cần 2 càng sau của máy bay chạm đường băng trước để cân bằng trọng lượng máy bay. Phần tai như bạn nói cụp xuống để luồng gió bay xuống đất đồng thời nâng máy bay lên để máy bay bay phất lên cao hoặc nâng để máy bay tiếp đất 1 cách an toàn, nhẹ nhàn. Nguyên lý đối chọi giản ở đây là cần lực đẩy để nâng máy bay lên.
Bạn cần biết rằng: Ù tai khi đi máy bay xảy ra khi áp suất ở tai giữa và áp suất môi trường không cân bằng nhau, khiến màng nhĩ rung động không bình thường. Trong tai có một bộ phận là vòi eustache (có kết nối với tai giữa) có nhiệm vụ điều hòa và cân bằng áp suất. Nhưng khi máy bay cất và hạ cánh, áp suất không khí thay đổi quá nhanh, vòi eustache thường không phản ứng kịp, gây nên các triệu chứng ù tai khi đi máy bay. Hành động nuốt hoặc ngáp khiến vòi eustache mở rộng ra, cho phép không khí đi vào tai giữa nhiều hơn, cân bằng lại áp suất. Đây là 1 trong các những kiến thức khó ngay cả với 18+ nhưng nếu bạn trả lời bé theo cách đối chọi giản hóa chúng, bé sẽ hình dung ra vấn đề 1 cách rõ ràng hơn.
Vì sao chúng ta có cảm giác bi hùng ngủ?
Nói với bé: Giấc ngủ có vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống của con người, tuy nhiên chúng ta thường không biết rõ nguyên nhân chính xác dẫn đến các cơn bi hùng ngủ, cũng như cơ chế gây bi hùng ngủ của não bộ. Một số nghiên cứu trên chuột đã cho thấy các tế bào thần kinh đệm hình sao trong não kích thích cơn bi hùng ngủ bằng cách giải phóng ra một chất điều hòa thần kinh có tác dụng gây ngủ bị ức chế bởi caffeine.
Bạn cần biết rằng: Các nhà khoa học cũng cho biết adenosine là một tác nhân gây ra áp lực giấc ngủ. Chất hóa học này sẽ tích tụ lại trong não bộ khi bạn ở trạng thái thức, sau đó sẽ kích thích các mô hình hoạt động não bộ độc đáo xảy ra trong khi ngủ. Không giống như các tế bào thần kinh khác, những tế bào hình sao này không bắn ra các giải điện, và chúng được coi là các tế bào hỗ trợ đối chọi giản. Nhìn chung, các vấn đề liên quan đến giấc ngủ bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm hội chứng Jet Lag, làm việc ca đêm, ca làm việc trái với nhịp điệu giấc ngủ tự nhiên của cơ thể, hoặc ngủ trong chốc lát. Đây là 1 trong các những kiến thức khó ngay cả với 18+ nhưng nếu bạn trả lời bé theo cách đối chọi giản hóa chúng để bé dễ hình dung ra vấn đề 1 cách rõ ràng hơn.
Có thể bạn thích:
