Thu hút số lượng người tham gia kỉ lục là 1.4 triệu người khắp tất cả các quốc gia trên thế giới, tạp chí thông tin The Times của Anh đã công bố danh sách 10 họa sĩ có tầm ảnh hưởng vĩ đại đến nền nghệ thuật của thế kỉ 20.
Pablo Picasso
Đứng đầu danh sách là danh họa người Tây Ban Nha Pablo Picasso với số phiếu là 21.587 phiếu.
Tên thật của ông là Pablo Ruiz Picasso, sinh ngày 25/10/1881 tại Malaga là vùng đất phía Nam của đất nước Tây Ban Nha. Xuất thân từ một gia đình dòng dõi quý tộc, ông được thừa hưởng niềm đam mê hội họa của cha mình là ông Jose Ruiz Blaxco – một giáo sư dạy Mỹ thuật. Ngay từ nhỏ Picasso đã thể hiện tài năng xuất chúng của mình khi mới 14 tuổi đã thi đậu vào trường Cao đẳng Mỹ thuật Barcelona với số điểm ưu tú. Trong năm nhất học tại đây, tác phẩm “Khoa học và lòng nhân ái” của ông liên tiếp dành được vô số giải thưởng khiến ông trở nên nổi tiếng khắp đất nước Tây Ban Nha. Năm 1904, ông chính thức sang và sống lâu dài ở kinh đô nghệ thuật thế giới: Paris. Nơi có đầy “Âm vang nghệ thuật” này đã khơi gợi cho tài năng của ông được nở rộ và ngát hương ra toàn thế giới.
Bắt đầu từ thời điểm này, 1 loạt các tác phẩm tinh hoa của ông ra đời, ứng theo nhiều cung bậc cảm xúc trong thăng trầm cuộc sống của ông. Như: Những người cùng khổ, Xẩm già khốn khổ, Chân dung một phụ nữ trẻ, Cuộc gặp gỡ… Trong đó bức tranh “Những cô gái ở Avignion” đã làm chấn động cả thành trì nghệ thuật Paris và khai mở ra một trào lưu nghệ thuật mới. Ông cùng Georges Braque đã sáng lập ra trường phái Lập thể – trường phái mà bỏ qua tất cả những quy tắc giải phẫu, viễn cận, ánh sáng, hài hòa… Trường phái khước từ mọi chuẩn mực của nền hội họa cổ điển lâu đời. Tạo ra cú nổ lớn chưa từng có cho nền Mỹ thuật thế giới.
Ngoài hội họa, ông còn là nhà điêu khắc, nhà đồ họa, làm đồ gốm… Đặc biệt, ông được biết đến là một người đấu tranh đến cùng vì Hòa bình, Tự do và Tiến bộ xã hội. Hàng loạt tác phẩm lên án chiến tranh, ca ngợi hòa bình của ông ra đời khuyên nhủ được hàng vạn con tim. Đối với chiến tranh ở Việt Nam, Picasso có một tình cảm vô cùng đặc biệt và cao quý. Khi cuộc kháng chiến chống Pháp năm 1954 của nhân dân ta dành thắng lợi, ông đã vẽ tặng bức tranh “Chúc mừng hòa bình thắng lợi”. Năm 1968, tại hội nghị trí thức toàn Châu Âu, ông trực tiếp lên án việc Mỹ xâm lược nước ta và kêu gọi mọi người “Tất cả nghệ thuật hiện đại Châu Âu đứng về phía Việt Nam”.
Ngày 8/4/1973, Đại danh họa Pablo Picasso qua đời tại Moigins. Để lại cho nền nghệ thuật thế giới một khối lượng tác phẩm khổng lồ lên đến hàng vạn. Nhưng thứ quý giá nhất mà ông để lại chính là tinh thần nghệ thuật cống hiến vĩ đại cùng sự đấu tranh không ngừng nghỉ cho hòa bình thế giới.
Piet Mondrian
Người khai sáng ra trường phái Tân tạo hình truyền kì trở thành người cuối cùng được vinh danh trong danh sách 10 họa sĩ vĩ đại nhất thế kỉ 20, với số phiếu là 17.028 phiếu.
Piet Mondrian tên thật là Pieter Cornelis Mondrian, ra đời vào ngày 7/3/1972 tại thành phố Amersfoot, Hà Lan. Vì xuất thân trong một gia đình trung lưu giàu có mà lại lựa chọn từ bỏ sản nghiệp gia đình để đi theo tiếng gọi của hội họa, ông nhận được sự phản đối khốc liệt của gia đình. Vượt qua những điều đó cùng sự kiên trì đáng nể dành cho nghệ thuật, ông bắt đầu sự nghiệp với việc sử dụng những hình vuông hay hinh chữ nhật trong nét vẽ, mở đầu cho trường phái Tân tạo hình trở thành 1 trong những phong cách nghệ thuật được ứng dụng rộng rãi nhất thế giới.
Mondrian quan niệm rằng, để tiến tới được với sự đối kháng giản cao nhất trong hội họa thì cần phải thay những đường cong bằng các đường thẳng. Đồng thời tranh vẽ cùng không chỉ nên diễn tả lại một cách dài dòng, rối loạn những đường nét thô thiển của vật thể mà cần thể hiện chúng qua những nét vẽ cơ bản nhất, hòng hướng tới sự tinh tế cao nhất làm nên vật thể đó. Bởi vậy mà khi khai mở ra trào lưu trường phái Tân tạo hình, Mondrian hút hồn người ái mộ bởi hệ thống các đường thẳng cao, dọc và tối giản hết mức, gây ra ấn tượng sâu sắc về kiến trúc, đồ họa, thiết kế nhà cửa và cả tạo hình váy áo…
Willem De Kooning
Cây đại cổ thụ của nền hội họa Hà Lan chiếm giữ vị trí thứ 9 với số phiếu là 17.042 phiếu.
Willem De Kooning sinh ra vào ngày 24/4/1904 tại thành phố Rotterdam, Hà Lan. Với toàn bộ cuộc đời đều nằm về thế kỉ 20 – thời đại có những biến động xã hội gắt gao về nhiều ý nghĩa, những vụ nổ, những trận chiến, những sự bất bình đẳng đối với nhiều tầng lớp và thân phận khác nhau… dần dần hình thành trong ông những suy nghĩ khác người và lối cảm nhận tư duy đặc biệt hơn những người khác.
Willem vẽ tranh theo phong cách biểu hiện trừu tượng sâu sắc, với toàn bộ ý nghĩa đều buộc người xem phải tự cảm nhận và thấu hiểu nội dung mà ông gửi gắm vào. Những nét vẽ không tập trung mô tả bất kì đối tượng nào, mặc dù toàn bộ bức tranh có thể chỉ vẽ về một nhân vật, nhưng dáng dấp của sự thật lại khiến nhiều người buộc phải suy nghĩ sâu rộng hơn nữa. Tác phẩm tiêu biểu cho lối phong cách khác biệt của ông chính là bức “Người đàn bà xấu xí”, với những nét vẽ kì dị và cuồng loạn làm nhiều người bấy giờ phản kích, bởi từ trước đến nay người ta vẫn cho rằng hội họa là để vẽ ra những gì đẹp đẽ, cảnh vật có tàn khốc thì nét vẽ vẫn phải tròn trịa và đẹp đẽ, họ không chấp nhận việc có một tác phẩm dùng những ngòi bút đẹp nhất để vẽ ra hình ảnh xấu nhất. Nhưng đó chỉ là những tiếp thu chậm chạp của thời đại bấy giờ, bức tranh “Người đàn bà xấu xí” còn trở thành là 1 trong những tác phẩm đắt giá nhất hiện nay.
Jackson Pollock
Đại diện tiêu biểu của trường phái Biểu hiện trừu tượng có sức ảnh hưởng lớn lao đến thế kỉ 20 khi đứng ở vị trí thứ 7 trong top 10 họa sĩ vĩ đại nhất, với số phiếu là 17.051 phiếu.
Jackson Pollock tên thật là Michael Jackson Pollock, ông ra đời vào ngày 28/1/1912 tại vùng đất Cody, Wyoming nước Mỹ. Là con út trong một gia đình bình thường, ông thường theo chân cha mình là một thanh tra đất của chính phủ mà đi khảo sát nhiều địa danh, có cơ hội tiếp xúc và tìm hiểu về lối sống người dân nước Mỹ và phong cách cầm cọ của mỗi nghệ nhân bản địa. Năm 17 tuổi ông đã bắt đầu nghiên cứu chuyên sâu về hội họa cũng như thực sự dành hết tâm huyết cho lí tưởng nghệ sĩ của mình.
Nói về tranh của Pollock, người ta vẫn nhớ đến những bức tranh được vẩy màu tung tóe nhưng lại tạo ra kiệt tác. Bởi phong cách của ông chính là tung hứng tùy cảm xúc, vẽ theo lối vung màu không theo bất kì một chuẩn mực nào, tạo thành một cá tính trừu tượng hoàn toàn khác biệt và mới mẻ, nhưng lại gây ra được tiếng vang lẫy lừng vào những năm 1947.
Ngoài sự nghiệp lẫy lừng thì Pollock còn có nhiều tật xấu, ông nổi tiếng là người thích gây sự, Ác hăng và nghiện rượu nặng. Vào 1 ngày giữa tháng 8 năm 1956, ông gặp tai nạn vì lái xe trong tình trạng say khướt rồi qua đời, giữa lúc sự nghiệp lẫy lừng đang vô cùng rực rỡ, để lại muôn vàn sự tiếc nuối cùng mất mát cho trường phái Biểu tượng trừu tượng đặc trưng.
Marcel Duchamp
Họa sĩ người Mỹ gốc Pháp trở thành nhân vật thứ 5 có sức ảnh hưởng vĩ đại nhất thế kỉ 20 với số phiếu là 20.647 phiếu.
Marcel Duchamp sinh ngày 28/7/1887 tại Blainville trong một gia đình cũng có nhiều người làm công việc nghệ thuật: ông nội là thợ chạm trổ lâu năm và có ba người anh em là những họa sĩ có tiếng lúc bấy giờ. Bản thân ông lúc số tuổi còn chưa quá 20 đã bộc lộ nhiều tính thiên bẩm hiếm có đối với hội họa, với những bức vẽ ban đầu đi theo trường phái Ấn tượng. Đến khi qua 20 tuổi thì ông bắt đầu sử dụng những mảng màu sặc sỡ tươi sáng hơn, nhưng lối vẽ lại táo bạo và thậm chí là méo mó với nhiều phương diện mà không đi theo một quy chuẩn cụ thể nào. Trường phái nghệ thuật tiếp theo ông theo đuổi là Lập thể, với tác phẩm nổi tiếng “Nude Descending A Staircase” được trưng bày tại viện bảo tàng lớn nhất thành phố New York trong năm 1913. Rực rỡ là vậy nhưng đối với ông trường phái Lập thể chỉ mang lại “những khối lập thể khôi hài” và không thu hút được sự nhất quán lâu dài của ông.
Cũng giống như Gustav Klimt, Duchamp bị giới nghệ thuật gia đương thời phê phán và phản đối tàn ác dội, họ chỉ trích ông vì lối vẽ dị hợm khác với toàn bộ những người cầm bút trước đó, họ cho rằng ông đang đối kháng với nền nghệ thuật thời đại. Vậy mà chẳng hề nao núng trước làn sóng tẩy chay đó, ông ung dung mở ra cho mình một phong cách hội họa khác biệt. Bức tranh mang tên “L.H.O.O.Q” ra đời năm 1919 được coi là tác phẩm tiêu biểu nhất của Duchamp về cá tính đặc biệt nhất quán của ông. Nội dung bức tranh chính là hình ảnh đã quá thân quen là nàng Mona Lisa của Leonardo Da Vinci được tái tạo lại bằng nét cọ của Duchamp, nhưng ông lại nghịch ngợm vẽ thêm cho nàng Mona Lisa xinh đẹp một hàng ria mép mỏng tang cùng chòm râu dê lưa thưa nơi chóp cằm. Sự chế giễu công khai nhưng lại đội lốt nghệ thuật đối với bức danh họa hàng đầu thế giới khiến thời điểm đó, điều này trở thành một cơn địa chấn cho làng nghệ thuật.
Năm 1968, Marcel Duchamp qua đời để lại nhiều sự tức tưởi cho những người bị ông chế nhạo, nhưng hơn hết thì những tác phẩm của ông lại làm cho nền nghệ thuật thế kỉ 20 thêm sống động và khôi hài.
Gustav Klimt
Họa sĩ người Áo Gustav Klimt là người đứng vị trí thứ 3 với số phiếu là 20.823 phiếu.
Gustav Klimt sinh ngày 14/7/1862, là con thứ hai trong gia đình có cha là một người thợ kim hoàn – người sau này có ảnh hưởng lớn lao đến tư tưởng cầm cọ của Gustav. Thời gian đầu đời ông vẫn tuân thủ theo các chuẩn mực hội họa truyền thống được học ở trường, các tác phẩm ra đời trong thời kì này mang đậm nét cổ điển và “ngoan ngoãn” hiếm có. Đến năm 1892, khi trụ cột chính trong gia đình là cha ông qua đời, ông có trách nhiệm thay cha chu cấp cho gia đình đông người của mình, đây là sự ảnh hưởng không nhỏ đến tình cảm và vật chất của ông, kể từ đó thay đổi cả góc nhìn nghệ thuật của nhà thiên tài này.
Ông khơi dậy ra một trào lưu nghệ thuật mới, tôn thờ chủ nghĩa phồn thể và mang đậm dấu ấn cá nhân. Ông phần lớn vẽ về phụ nữ, bao gồm cả hình thể lẫn nội tâm bên trong, về vàng ròng và những đề tài được đánh giá là dị hợm khác. Các tác phẩm về các người phụ nữ dưới nét bút của ông dù có khỏa thân hay mặc đồ đều thể hiện sự gợi cảm và dục vọng. Đó là lí do mà đương thời ông bị lên án và tác phẩm của ông bị phá nát, nhưng ngày nay người ta lại dùng cả hàng trăm triệu đô để mua lại những tác phẩm đó.
Năm 1918 Kimt qua đời vì một cơn đột quỵ đột ngột, để lại cho kho tàng nghệ thuật thế giới một số lượng tác phẩm lớn cả hoàn thành lẫn chưa hoàn thành. Bức tranh “Chân dung Adele Bloch-Bauer I” của ông được đấu giá lên đến 135 triệu USD.
Andy Warhol
Ông vua của Nghệ thuật đại chúng Pop Art – Andy Warhol nắm giữ vị trí thứ 8 với số phiếu bầu là 17.047 phiếu.
Tên thật là Andrew Warhola, Andy Warhol sinh ngày 6/8/1928 tại vùng Pennsylvania nước Mỹ. Xuất thân trong một gia đình công nhân bình thường cùng sự ra đi đột ngột đầy đau khổ của cha năm 14 tuổi, trong tư tưởng của Andy đã dần dần hình thành lối suy nghĩ cùng tư tưởng khác lạ ngay từ thời điểm đó.
Ban đầu, Warhol chưa bắt tay vào vẽ ngay mà ông tiến tới với nghệ thuật thương mại trước tiên. Năm 1950, sau khi làm việc cho tạp chí Glamour danh tiếng, Warhol đã trở thành nghệ sĩ thương mại thành công vang dội bậc nhất thế giới, với việc sử dụng phong cách độc đáo là kĩ thuật và con dấu cao su riêng tạo ra các bản vẽ. Sau đó ông dành nhiều tâm tư và công sức cho việc vẽ tranh, mở đầu khái niệm Pop Art trong lòng những nhà nghệ thuật thời đại. Warhol vang danh thế giới với các bức họa những người nổi tiếng như Marilyn Monroe, Elizabeth Taylor, Mao Trạch Đông… hay những tác phẩm thương mại như chai Coca-cola, lon súp Campbell’s, bánh mì kẹp…
Năm 1964, Warhol thành lập studio phục vụ nghệ thuật cho chính mình và đặt tên là “The Factory”, có nghĩa là “công xưởng”. Nơi đây nhanh chóng trở thành điểm tụ tập xa hoa của những người giàu có và nổi tiếng ở New York, trở thành vị trí văn hóa nóng hàng đầu cho giới thượng lưu đậm chất Andy Warhol. Ngoài các lĩnh vực nghệ thuật thương mại thì ông còn tham gia vào nhiếp ảnh, làm phim, kinh doanh thương nghiệp… Trong cuốn sách Triết lí của mình, ông đã viết rằng “Việc kiếm tiền là nghệ thuật và làm việc là nghệ thuật, kinh doanh tốt là nghệ thuật tốt nhất”.
Ngày 22/2/1987, Andy Warhol ra đi trong sự tiếc thương vô vàn của người ái mộ nghệ thuật trên thế giới. Đến tận hàng chục năm sau là bây giờ, dòng chữ hashtag tên ông là #andywarhol từng phút từng giây đều được liên tục cập nhật trên các trang mạng xã hội lớn.
Có thể bạn thích:
