Làng nghề truyền thống của Việt Nam hiện nay đang có xu hướng bị mai một, những giá trị truyền thống có nguy cơ bị mất đi. Chính vì vậy, mỗi chúng ta cần có trách nhiệm gìn giữ những giá trị do ông cha ta để lại. Ở Việt Nam thì có nhiều làng nghề trong đó nổi bật nhất là các làng nghề như gốm sứ, ranh, lụa,… Chúng ta cùng tìm hiểu 1 số ít làng nghề nổi tiếng qua danh sách sau đây.
Lụa Hà Đông
“Nắng Sài Gòn anh đi mà chợt mát
Bởi vì em mặc áo lụa Hà Đông”
Lụa Hà Đông hay còn gọi là lụa Vạn Phúc là làng nghề dệt lụa tơ tằm lâu đời có lịch sử ngàn năm. Lụa Vạn Phúc có những mẫu hoa văn lâu đời nhất Việt Nam.
Ngày xưa, lụa Vạn Phúc được sử dụng nhiều trong cung đình nhờ chất lượng tốt và hoa văn đẹp. Hiện nay, có đến 800 hộ gia đình làm nghề, trong những gia đình đó người ta vẫn giữ lại những khung dệt cổ và những khung cơ khí hiện đại, điều này cho thấy người dân vẫn giữ những nét truyền thống vừa đầu tư phát triển làng nghề trong xu thế hội nhập.
Mặt hàng dệt tơ lụa Vạn Phúc có nhiều loại: lụa, là, gấm, vóc, vân, the, lĩnh, bằng, quế, đoạn, sa, kỳ, cầu, đũi. Với thương hiệu nổi tiếng và nghề truyền thống lâu đời, một chuyến du lịch làng lụa Vạn Phúc hứa hẹn sẽ mang lại nhiều điều thú vị. Đến đây, du khách vừa có dịp mua sắm các sản phẩm lụa chính hiệu, vừa được dịp quan sát quy trình làm ra tấm lụa của các nghệ nhân tài hoa.
Làng thúng chai Phú Yên
Làng nghề thúng chai ra đời đã lâu, chính xác từ bao giờ thì không ai nhớ người ta chỉ biết đây là nghề trở thành nguồn sống của dân làng từ thuở nào.
Những năm trước đây làng nghề còn xập xệ nhưng đến nay làng nghề đã phát triển và vươn ra cả thế giới. Trong xu thế hội nhập, không ít làng nghề truyền thống không chỉ đứng vững mà còn phát triển mạnh. Gần đây mọi người phấn khởi khi thúng chai bất ngờ xuất ngoại sang các nước như Thái Lan, Thụy Sỹ và các nước khác.
Thúng chai của Phú Yên có điểm đặc biệt là chỉ sử dụng nguyên liệu của địa phương. Theo người dân làng nghề, cây tre trồng trên đất Phú Yên có đặc điểm chịu nước tốt, dẻo dai và có nguồn dầu rái rất chất lượng khi trét thúng nên thúng giữ được độ bền. Được sự thân yêu của chính quyền cũng như sự nỗ lực của người dân, làng nghề ngày nay càng phát triển.
Làng nghề Sơn Đồng
Làng nghề truyền thống Sơn Đồng tại Hà Nội đã có nghìn năm nay và gắn liền với sự truyền bá Phật giáo vào Việt Nam, làng nghề nổi tiếng với nghề điêu khắc đồ gỗ, bên cạnh nghề tạc, sơn tạo ra những mẫu tượng như Phật bà nghìn mắt nghìn tay, Phật Thích ca, Phật A di đà,… thì bên cạnh đó làng nghề còn nổi tiếng với các đồ thờ các loại. Đặc văn nghệ sơn son thiếp vàng chỉ có tại làng nghề Sơn Đồng. Hiện nay, sản phẩm của làng nghề Sơn Đồng chiếm đến một nửa thị phần các đồ thờ sơn son thiếp vàng, thếp bạc phủ màu hoàng kim, phục vụ đời sống văn hóa tâm linh, tín ngưỡng của người dân.
Thành quả mà những người thợ Sơn Đồng thu được sau bao ngày đêm miệt mài bên xưởng gỗ là tiếng thơm không chỉ vang danh khắp mọi miền tổ quốc, mà còn vang xa tới nhiều quốc gia trên thế giới, nhắc đến tượng Phật là người ta nghĩ ngay đến Sơn Đồng.
Làng trống Đọi Tam
Khi nhắc đến nghề làm trống, chúng ta đều nhắc đến một làng nghề trống truyền thống Đọi Tam – Duy Tiên – Hà Nam.
Làng trống Đọi Tam đã quá nổi tiếng bởi lịch sử 1000 năm làm trống với bao thợ cả nổi tiếng khắp vùng. Nghề làm trống ở Đọi Tam là nghề cha truyền con nối, thế hệ này thông đạt thế hệ kia để gìn giữ và phát triển nghề làm trống, ở đây người ta làm đủ làm đủ các loại trống, mỗi năm làm ra đến hàng nghìn chiếc trống các loại. Trống Đọi Tam nổi tiếng nhờ độ bền, đẹp, tròn,… đó là nhờ bí quyết riêng của làng nghề cùng tâm huyết của người làm trống.
Làng trống Đọi Tam đã được công nhận là làng nghề truyền thống tiêu biểu của toàn quốc, sản phẩm trống Đọi Tam đã xuất bán qua các nước châu Âu, điều này chứng tỏ giá trị của các sản phẩm trống Đọi Tam.
Làng nghề làm muối Tuyết Diêm
Tuyết Diêm có nghĩa là những hạt muối trắng tinh. Ở Phú Yên có 3 làng nghề sản xuất muối có truyền thống hơn 300 năm đó là Trung Trinh, Lệ Uyên, Tuyết Diêm.
Muối Tuyết Diêm còn được gọi là muối Cù Mông. Làng nghề làm muối Tuyết Diêm hình thành từ năm 1870, đến nay đồng muối Tuyết Diêm, xã Xuân Bình, Sông Cầu, Phú Yên đã 138 tuổi. Ngày nay, người dân ở đó vẫn giữ nghề làm muối dù vất vả, cực nhọc vì đó là cái nôi mà họ đã sinh ra và gắn bó.
Nghề muối cực hơn rất nhiều so với nghề nông. Mỗi năm, diêm dân chỉ trông chờ vài ba tháng nắng. Nắng càng gắt, muối càng thơm, tinh khiết, và… mồ hôi càng mặn chát trên những đôi vai gầy nhưng họ vẫn không từ bỏ cái nghề đã ấm cúng với cha ông và đến nay họ vẫn gìn giữ và phát triển.
Làng nghề làm muối là nét độc đáo, đặc sắc trong văn hóa làng nghề Việt Nam. Cũng là du lịch miền biển, nhưng thay vì chuyến du lịch nghỉ dưỡng, đến thăm làng nghề Tuyết Diêm bạn sẽ được trải nghiệm, tìm hiểu về một làng biển chứa đựng lịch sử văn hóa và nét đặc trưng của làng nghề xứ biển.
Làng nghề khảm trai Chuôn Ngọ
Làng nghề khảm trai Chuôn Ngọ nằm ở Hà Tây, nay là Chương Mỹ, Hà Nội, đây là làng nghề truyền thống có từ thời nhà Lý. Trải qua gần nghìn năm nay, đời này qua đời khác, nghề khảm trai Chuôn Ngọ vẫn được lưu giữ và phát triển. Các sản phẩm của làng nghề rất tinh xảo và đa dạng, mang lại giá trị văn nghệ cao.
Nét nổi bật của tranh khảm trai Chuôn Ngọ là những mảnh trai không vỡ, luôn phẳng, đục gắn xuống gỗ rất khít. Chi tiết trang trí trên khảm trai rất sinh động, đặc sắc. Người nghệ nhân bằng 2 tay khéo léo đã làm nên những sản phẩm tinh túy làm nên thương hiệu của làng nghề khảm trai Chuôn Ngọ. Những mảnh trai vô tri, vô giác, đã trở thành sản phẩm, có giá trị văn hóa, văn nghệ cao.
Nghề khảm trai được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác bằng cách cầm tay chỉ việc. Các nghệ nhân bằng lòng yêu nghề, quý trọng những tinh túy của cha ông để lại đã truyền thụ cho lớp lớp thế hệ sau gìn giữ và phát triển.
Làng gốm Bát Tràng
Làng gốm Bát Tràng nay thuộc xã Bát Tràng, huyện Gia Lâm, Hà Nội.
Làng gốm có bề dày lịch sử hơn 500 năm, qua các thế hệ tiếp nối. Đến ngày nay làng gốm sứ Bát Tràng nổi tiếng cả trong và ngoài nước. Tại đây các dòng họ vẫn giữ được chất nghề do cha ông truyền lại, khiến các sản phẩm đều có nét đặc trưng và tinh xảo riêng. Sản phẩm gốm sứ cũng từ đó được biết đến xa gần, xuất khẩu đi nhiều nơi trên thế giới.
Với lịch sử lâu đời, cùng với sự đa dạng về các sản phẩm gốm sứ thì hiện nay làng gốm sứ Bát Tràng hiện đang thu hút đông đảo khách du lịch trong và ngoài nước tham quan, tìm hiểu cả về lịch sử cũng như quá trình sản xuất gốm sứ Bát Tràng.
Đến với làng gốm Bát Tràng, các bạn có thể tham quan làng gốm, tham gia làm gốm do các nghệ nhân hướng dẫn và ăn các món ăn truyền thống. Nếu bạn hâm mộ lịch sử văn hóa dân tộc thì đây là 1 điều du lịch rất nên đến.
Có thể bạn thích:
