Ngộ độc là tình trạng cơ thể bị nhiễm độc bởi một tác nhân nào đó từ bên ngoài xâm nhập vào cơ thể. Tác nhân gây độc còn gọi là độc tố, bao gồm thức ăn, nước uống, hóa chất, thuốc, dược phẩm,… Độc tố có thể gây ngộ độc ở liều từ thấp đến cao tùy theo từng loại. Ngộ độc gây tác động cửa hàng xấu đến sức khỏe, gây rối loạn các quá trình sinh lý của cơ thể, có thể dẫn đến tử vong. Qua bài viết sau đây, TopChuan sẽ thống kê 10 loại ngộ độc thường gặp nhất tại Việt Nam hiện nay và cách phòng tránh.
Ngộ độc khoai mì
Trong vỏ củ khoai mì có một heterozit bị thủy phân trong nước thành acid xyanhydric là chất gây ngộ độc. Một công trình nghiên cứu của bác sĩ Bạch Văn Cam – Trưởng khoa Hồi sức cấp cứu bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM và bác sĩ Nguyễn Thị Kim Thoa cho thấy, ngộ độc khoai mì là một trong các những nguyên nhân gây tử vong ở trẻ em. Tai nạn này chiếm 10% trong số các vụ ngộ độc thức ăn, với tỷ lệ tử vong là 16,7%, cao nhất trong các loại hình ngộ độc thức ăn.
Cách phòng ngộ độc: chọn loại khoai mì ít độc để trồng. Khoai mì sau khi đào lên cần chế biến ngay, trước khi chế biến cần lột hết vỏ khoai rồi ngâm vào nước. Khi luộc nên mở nắp nhiều lần để chất độc bay hơi bớt. Theo dõi trẻ em, tránh để trẻ tự đào khoai mì ăn.
Ngộ độc thịt cóc
Các bộ phận như da, dưới da, trứng, gan, ruột của cóc rất độc do có chứa chất độc là bufotalin, bufotonin, bufotenin và 1 số chất hữu cơ khác. Những chất độc này gây rối loạn nhịp tim, tăng huyết áp, ngừng tim, ức chế hô hấp và gây tử vong nhanh chóng trong 1 số trường hợp nặng. Nếu chế biến không kỹ, chất độc sẽ dính vào thịt cóc và gây ngộ độc cho người dùng.
Cách phòng ngộ độc: không nạp năng lượng thịt cóc hoặc khi nạp năng lượng cần chế biến kỹ càng, tránh để các chất độc trong các bộ phận dính vào thịt cóc.
Ngộ độc thuốc diệt chuột
Thuốc diệt chuột gồm có nhiều loại, được trộn vào nạp năng lượng uống hàng ngày để bẫy chuột và được gọi chung là bả chuột. Người bị ngộ độc do uống nhầm, nạp năng lượng nhầm nạp năng lượng uống hàng ngày có chứa bả chuột hoặc uống để tự tử. Triệu chứng ngộ độc bao gồm co giật, rối loạn nhịp tim, suy tuần hoàn, suy hô hấp, xuất huyết,… và có thể tử vong.
Cách phòng ngộ độc: không sử dụng bả chuột hoặc khi sử dụng phải để xa tầm tay của trẻ em, người già. Khi lỡ nạp năng lượng nhầm nạp năng lượng uống hàng ngày có dính thuốc diệt chuột cần đến cơ sở y tế ngay để được chữa trị kịp thời.
Ngộ độc thuốc trừ sâu
Ngộ độc thuốc trừ sâu xảy ra do uống nhầm hoặc uống để tự tử, đôi khi qua da hoặc qua đường hô hấp do người sử dụng không có công cụ bảo hộ lao động. Ở nước ta, thường gặp ngộ độc loại thuốc trừ sâu nhóm kháng men Cholinesterase, gây ra các triệu chứng điển hình như đau đầu, nhìn mờ, khó thở, vã mồ hôi, nôn mửa, tăng tiết nước bọt, nước mắt, yếu liệt cơ. Nếu ngộ độc nặng sẽ nhanh chóng suy hô hấp, suy tuần hoàn và tử vong.
Cách phòng ngộ độc: để thuốc trừ sâu xa tầm tay của trẻ em, không đựng thuốc trong những chai nước uống để tránh nhầm lẫn. Khi phun thuốc phải có công cụ bảo hộ lao động.
Ngộ độc rượu
Ngộ độc rượu thường do uống quá nhiều, quá nhanh rượu ethanol hoặc uống nhầm rượu methanol. Tình trạng ngộ độc có thể dẫn đến suy hô hấp, suy tuần hoàn, hạ đường huyết, hôn mê và tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời. Các triệu chứng của ngộ độc rượu bao gồm chi giác lẫn lộn, nôn mửa, co giật, thở chậm, da xanh, hạ thân nhiệt,…
Cách phòng ngộ độc: uống rượu với lượng vừa phải, uống từ từ, không nên uống nhanh quá. Cần phân biệt rượu methanol và ethanol để tránh nhầm lẫn khi uống.
Ngộ độc ma túy
Hiện nay, tình hình sử dụng chất ma túy ở nước ta diễn biến ngày càng phức tạp, số người nghiện ma túy tăng lên nên số trường hợp ngộ độc ma túy cũng có xu hướng tăng. Ngộ độc ma túy xảy ra khi sử dụng quá liều chất ma túy hoặc sử dụng lượng ít ở đối tượng nhạy cảm. Tùy theo loại chất ngộ độc mà cơ thể sẽ xuất hiện các triệu chứng đặc trưng khác nhau. Một vài triệu chứng chung của ngộ độc chất ma túy gồm có rối loạn tri giác, co giật, thở yếu, suy tuần hoàn, suy hô hấp, hôn mê.
Cách phòng ngộ độc: không sử dụng chất ma túy dưới bất kỳ hình thức nào.
Ngộ độc cá nóc
Một người nạp năng lượng thịt cá nóc sẽ có nguy cơ ngộ độc do nhiễm phải chất độc có trong thịt cá nóc là tetrodotoxin. Tetrodotoxin là một chất độc mạnh có thể dẫn đến trụy tim mạch, suy hô hấp và tử vong. Chất độc này có chứa trong trứng, ruột, gan, tinh hoàn của cá nóc. Ngộ độc cá nóc có tỷ lệ tử vong cao với khoảng 60%. Ở nước ta, ngộ độc cá nóc thường gặp ở các tỉnh miền Trung như Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Phú Yên.
Cách phòng ngộ độc: không nạp năng lượng thịt cá nóc, không làm khô cá nóc, không làm chả cá nóc. Khi nạp năng lượng phải cá nghi là cá nóc, cần gây nôn và đến cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời.
Ngộ độc paracetamol
Paracetamol là một loại thuốc tây có tác dụng giảm đau, hạ sốt. Người bị ngộ độc paracetamol thường do uống quá liều hoặc uống với mục đích tự tử. Paracetamol được chuyển hoá ở gan. Liều cao gây độc cho gan do sản xuất ra các hóa chất trung gian ở phạm vi các cytochrom P450. Chất độc chủ yếu là N – acetyl – p.benzoquinone imin. Paracetamol còn gây độc cho thận, cơ tim, tuỵ và cơ vân.
Cách phòng ngộ độc: sử dụng thuốc ở liều điều trị, tránh sử dụng liều cao, tốt nhất là nên uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Để thuốc xa tầm tay của trẻ em.
Có thể bạn thích:
