Tự Lực Văn Đoàn là nhóm văn học Việt Nam do Nguyễn Tường Tam (nhà văn Nhất Linh) sáng lập, hoạt động sôi nổi nhất trong khoảng những năm 1932 – 1939. Tự Lực Văn Đoàn với các tác giả nổi bật như Nhất Linh, Khái Hưng, Hoàng Đạo, Thạch Lam, Thế Lữ,… đã có công to lớn trong việc hình thành và phát triển văn học lãng mạn Việt Nam, đổi mới văn nghệ tiểu thuyết, truyện ngắn. Dưới đây là 7 tiểu thuyết nổi tiếng nhất, đã và đang làm say lòng người đọc nhiều thế hệ.
Bướm trắng – Nhất Linh
Nếu dùng hai từ để miêu tả Bướm trắng, có lẽ đó là “nổi loạn” và “cách tân”. Bướm trắng xây dựng một hình mẫu người trẻ nổi loạn, Chương. Chương tìm thấy mối tình với Thu, có công việc ổn định nhưng tận sâu trong tâm khảm, Chương phải đối diện với sự cô đối kháng và trống rỗng khủng khiếp. Nhất Linh với biệt tài khắc họa tâm lý đạt đến đỉnh cao đã lách sâu vào những ngõ ngách kín kẽ, bí mật của tâm hồn Chương cũng như nhiều người trẻ trong cơn khủng hoảng của xã hội thời ấy. Tình yêu, khát vọng, lẽ sống,… tất cả đối với Chương đều đẹp như Bướm trắng và cũng rất đỗi ảo ảnh như Bướm trắng. Nhất Linh với Bướm trắng đã xoáy sâu cái nhìn vào bản thể con người, mà tận đến bây giờ, chúng ta vẫn có thể thấy ít nhiều hình ảnh của bản thân trong đó.
Gia đình – Khái Hưng
Gia đình, qua cách nhìn của nhân vật An, là những trang viết ngồn ngộn sức sống hiện thực, phơi bày đủ mọi cảnh bi hài trên chốn quan trường của những ông quan “phụ mẫu” và những trò gian giảo, mâu thuẫn trong đại gia đình phong kiến. Với giọng điệu châm biếm nhẹ nhàng thâm thúy, ngòi bút sắc sảo của Khái Hưng đã đi vào miêu tả, phân tích những trạng thái tâm lý phức tạp của nhân vật mà điển hình là quá trình tha hóa của An: từ cay đắng, chán ghét đến thỏa hiệp, nhượng bộ 1 cách nhu nhược. Khái Hưng cũng thể hiện khát vọng về một cuộc sống tốt đẹp, ấm no qua cặp nhân vật Hạc – Bảo tuy nhiên còn tương đối mơ hồ, nửa vời. Nhìn chung, đóng góp lớn và cũng là sức hấp dẫn lớn nhất của tiểu thuyết Gia đình là bức tranh khá hoàn chỉnh, mang tính điển hình về hiện thực cuộc sống của tầng lớp thượng lưu trong xã hội Việt Nam thời Pháp thuộc.
Lạnh lùng – Nhất Linh
Một lần nữa, thông điệp văn nghệ sâu sắc đầy nhân văn, hướng tới mục tiêu giải phóng cá nhân, giải phóng phụ nữ trong Nửa chừng xuân, Đoạn tuyệt lại vang lên với Lạnh lùng. Nhưng với Lạnh lùng, Tự Lực Văn Đoàn thể hiện bước tiến vượt bậc về văn nghệ khắc họa tâm lý qua những trang viết đầy chất thơ nhưng cũng rất thực, rất đời. Chồng chết khi tuổi còn son trẻ, Nhung buộc phải sống ép xác, ép mình trong gia đình nhà chồng là bà Án với một cậu con trai nhỏ bé. Yêu Nghĩa và muốn thoát ly, rời bỏ tất cả, vượt qua dư luận khắc nghiệt để chạy trốn cùng Nghĩa, nhưng rốt cuộc Nhung vẫn không thể nào thoát ra cái tổ kén nặng nề, nghẹt thở vì đạo tam tòng, vì hai chữ tiết hạnh của quan điểm phong kiến. Nhất Linh đã miêu tả rất tinh tế, đầy ám ảnh những mâu thuẫn, giằng xé trong tâm hồn người thiếu phụ trẻ khát khao hạnh phúc, được sống đúng nghĩa.
Hồn bướm mơ tiên – Khái Hưng
Hồn bướm mơ tiên là tác phẩm đầu tay của Khái Hưng, nhưng nó nhanh chóng quyến rũ người đọc và tạo ra tiếng vang lớn bởi cốt truyện vừa giản dị vừa khá hấp dẫn, lối văn nhẹ nhàng man mác thấm đẫm chất thơ dịu dàng đằm thắm. Đến chùa Long Giáng để thăm người bác tu hành ở đây nhân dịp nghỉ hè, Ngọc gặp Lan. Hai tâm hồn đồng điệu và những khoảnh khắc bộc lộ chất nữ tính của Lan đã dấy lên trong lòng Ngọc niềm yêu quý và sự nghi ngờ rằng liệu chú tiểu Lan có phải là con gái. Trải dài suốt thiên tiểu thuyết là một tình cảm bâng khuâng, trong sạch và cao thượng. Đặc biệt, Hồn bướm mơ tiên cuốn hút người đọc còn ở những trang văn tả phong cảnh rất đỗi thi vị, trữ tình.
Đoạn tuyệt – Nhất Linh
Đoạn tuyệt khắc họa cảnh làm dâu “địa ngục trần gian” trong gia đình nhà bà Phán của Loan – một cô gái có tư tưởng Âu hóa, học Trường Cao Đẳng Sư Phạm nhưng vì cảnh nhà phải bỏ dở. Loan yêu Dũng – con một viên quan Tuần phủ, Dũng vì bất đồng vì lý tưởng với bố nên bị bố từ bỏ. Dũng cũng vì yêu Loan nhưng vì muốn thực hiện chí lớn mà gạt bỏ ấm no riêng. Về làm dâu con bà Phán vì thương mẹ, Loan vấp phải một thế lực cổ hủ, cay nghiệt, nhất là mẹ chồng và cô em chồng. Những lần công khai thách thức với những thói tục vô lý ấy đã khiến sự đụng độ cũ – mới trong gia đình ngày càng quyết liệt. Hậu quả là Loan vô tình gây ra cái chết của Thân – người chồng yếu hèn, nhu nhược. Trước tòa, nhờ sự dũng cảm của mình và sự bênh vực của luật sư người Pháp, Loan trắng án và trở về cuộc đời tự do, nối lại tình xưa với Dũng. Đoạn tuyệt đề cao khát vọng mối tình và ấm no cá nhân, khước từ dứt khoát những thế lực văn hóa, lễ giáo của đại gia đình phong kiến.
Có thể bạn thích:
